Lợi ích nhiều, doanh nghiệp vẫn ngại làm bất động sản xanh

Các công trình xanh có nhiều lợi ích hơn dự án thông thường và giúp tuổi thọ công trình dài hơn. Song nhiều doanh nghiệp ngại làm BĐS xanh vì chi phí ban đầu tăng cao. Bởi vậy, số lượng công trình xanh ở Việt Nam vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Dự án BĐS xanh đếm trên đầu ngón tay

BĐS xanh hay công trình xanh giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần bảo vệ môi trường, chống lại biến đổi khí hậu toàn cầu đang diễn ra một cách nhanh chóng. Vì vậy, nhiều quốc gia đã có những chính sách khuyến khích và hỗ trợ để các DN và các nhà đầu tư phát triển các công trình xanh, BĐS xanh.

loi ich nhieu doanh nghiep van ngai lam bat dong san xanh — *Lợi ích nhiều, song các doanh nghiệp vẫn ngại làm bất động sản xanh.*

Theo Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam, trong khi có đến hơn 36.000 dự án thương mại và trên 38.000 công trình nhà ở trên thế giới đạt chuẩn xanh, thì ở Việt Nam, tính đến nay, có chưa đến 100 công trình xanh đang phát triển ở các giai đoạn khác nhau.

Trên thực tế, số lượng dự án nhà ở thương mại tại Việt Nam được cấp chứng chỉ công trình xanh cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Tại TP. HCM chỉ có một vài dự án như Ehome 5 của Nam Long, Diamond Lotus Riverside của Phúc Khang, The Ascent Thảo Điền của Tiến Phát. Ở phía Bắc có một số dự án như Ecohome của Capital House, Forest In The Sky của Hùng Vương Group.

Theo ông Sử Ngọc Khương, Giám đốc Đầu tư Công ty Savills Việt Nam, dự án đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng chỉ Leed là cao ốc President Place tại TP.HCM vào năm 2012. Đây là dự án do nhà đầu tư nước ngoài thực hiện.

“Những dự án xanh ở Việt Nam đang trong quá trình học hỏi, đi sau rất xa so với các nước. Do đó, nếu thực hiện một dự án cùng tiêu chí, thì doanh nghiệp trong nước vẫn yếu thế hơn. Lý do là bên cạnh để thực hiện các tiêu chí xanh đã không đơn giản, thì việc vận hành dự án trong tương lai cũng rất quan trọng. Trong khi đó, chúng ta đang có những hạn chế trong việc quản lý” - ông Khương nói.

Không chỉ vậy, hiểu thế nào là một công trình xanh vẫn không đơn giản. Không ít người cho rằng, dự án BĐS xanh chỉ là một công trình được trồng nhiều cây xanh, hay được sơn màu xanh mát mắt… Tuy nhiên, theo chuyên gia trong ngành, điều này chưa hoàn toàn đúng. Chỉ trồng cây xanh không đủ để giúp công trình đạt các chứng nhận công trình xanh, mà cần phải thực hiện nhiều giải pháp nữa.

Tựu chung lại, có 5 nhóm yêu cầu với một công trình xanh, bao gồm năng lượng, nước, vật liệu, chất lượng không khí trong nhà và vị trí bền vững. Việc đáp ứng cả 5 nhóm tiêu chí này khiến công trình xanh không chỉ tốt cho môi trường, mà còn rất có lợi cho nhà đầu tư và người sử dụng. Về môi trường, việc tiết kiệm điện nước cũng như vật liệu giúp giảm đáng kể nguồn ô nhiễm và giảm áp lực lên nguồn tài nguyên thiên nhiên vốn đã cạn kiệt.

Theo phân tích của các chuyên gia, các công trình xanh có thể tiết kiệm 50% tiêu thụ điện năng so dự án thông thường và tuổi thọ công trình dài hơn. Hiện nay, một số dự án được quảng bá gắn mác xanh, nhưng lại rất khó để kiểm định chất lượng. Mục đích duy nhất mà các dự án này nhắm tới là để dễ bán hàng.

Ngại làm BĐS xanh

Ở Việt Nam, các khái niệm công trình xanh, kiến trúc xanh, xây dựng xanh, BĐS xanh được nhắc đến nhiều hơn trong thời gian gần đây. Một số công trình xanh đã được triển khai. Chính phủ cũng đã có những động thái quan tâm, nhằm thúc đẩy phát triển BĐS xanh.

Tháng 5/2016, Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định số 419 về “Kế hoạch hành động của ngành xây dựng về tăng trưởng xanh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”. Đây được xem là một nỗ lực mới của Chính phủ trong việc thúc đẩy công trình xanh.

Tuy nhiên, so với nhiều nước, BĐS xanh ở Việt Nam mới chỉ ở giai đoạn đầu. Luật pháp và chính sách chưa hoàn thiện, và có một thực tế là nhiều nhà đầu tư muốn làm công trình xanh nhưng chưa có kinh nghiệm hoặc ngại chi phí tăng cao làm giảm lợi nhuận. Sự quan tâm của người mua nhà, nhà đầu tư chưa lớn, nhận thức BĐS xanh của xã hội về BĐS xanh cũng chưa đến mức độ như mong muốn.

Bài toán cân bằng chi phí đầu tư ban đầu và lợi ích lâu dài khiến nhiều chủ đầu tư e ngại xây dựng công trình theo tiêu chí xanh. Làm gì và làm thế nào để thúc đẩy BĐS xanh ở Việt Nam đang là câu hỏi mang tính thời sự.

Theo Giáo sư Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, tư tưởng phát triển xanh đã trở thành một xu thế tất yếu ở các nước phát triển trên thế giới. Hàng loạt các giải pháp và tiêu chuẩn về công trình xanh đã được ghi nhận rất cụ thể để dần tiến đến tái tạo năng lượng ngay tại chỗ ở, hạn chế dùng năng lượng sản xuất.

Như ở Singapore, ngay cả nhà ở xã hội cũng yêu cầu phải đáp ứng một tỷ lệ xanh nhất định theo như quy định. Thế nhưng ở Việt Nam, BĐS xanh vẫn còn ở dạng trào lưu nhất thời. Hiện ở Việt Nam đã hình thành một số dự án với triết lý phát triển xanh khá kiên định như Phú Mỹ Hưng ở TP.HCM hay Ecopark ở Hà Nội. Các đơn vị này đã lựa chọn khu đất hợp lý về giá trị để có đầu tư xanh hợp lý, phát triển hạ tầng kết nối để nâng cao giá trị.

“Đây là điều rất tốt, song xét kỹ thì những dự án này cũng mới chỉ đảm bảo diện tích cây xanh mặt nước, mang đến môi trường xanh cho người dân, còn những yếu tố khác về năng lượng, sử dụng nguồn nước thì chưa thể gọi là đạt chuẩn”, ông Võ nói và cho biết thêm, số lượng công trình xanh ở Việt Nam còn hạn chế vì các tiêu chí BĐS xanh gần như chưa có. Bên cạnh đó, chi phí đầu tư nhiều hơn làm giá thành cao hơn cũng gây áp lực lên cả nhà đầu tư và người tiêu dùng.

Là một DN trực tiếp phát triển các dự án BĐS xanh, bà Lưu Thị Thanh Mẫu, Tổng Giám đốc Phúc Khang Corporation cho biết, làm công trình xanh chi phí ban đầu tăng thêm khoảng 10% để thỏa mãn các tiêu chí đặt ra (tiêu chuẩn của LEED) nhưng tiết kiệm về lâu dài. Trong đó, hiệu quả giảm 30% sử dụng nước và tối thiểu 20% năng lượng.

Bà Mẫu cho rằng để đẩy mạnh việc phát triển các công trình xanh tại Việt Nam, cần có những ưu đãi về vốn vay đối với các DN phát triển nguồn nguyên liệu, để có nguyên liệu ở trong nước, từ đó DN có thể dùng vật liệu ở trong nước, giảm chi phí cho quá trình vận chuyển. Về phía khách hàng và người tiêu dùng, có thể ưu đãi đóng thuế thu nhập thấp nếu họ mua BĐS xanh thay vì sản phẩm bình thường. Cũng cần ưu đãi phần nào thuế thu nhập đối với các DN đầu tư dự án bất động sản xanh.

Tương tự, bà Lê Thị Tú Anh – Tổng giám đốc Công ty TNHH Đồi Xanh Nha Trang, cho biết, công trình xanh giúp giảm được khoảng 14% lượng nước sinh hoạt, 40% vật liệu xây dựngvà 39% năng lượng so với các công trình thông thường.

“BĐS xanh ngoài việc sử dụng vật liệu kiến trúc, xây dựng thân thiện môi trường còn tập trung vào tái chế, giảm đến mức có thể lượng nước và năng lượng sử dụng, giảm thiểu khí thải ngay từ giai đoạn thiết kế đến xây dựng và vận hành, bảo trì bảo dưỡng về sau này”, bà Tú Anh nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia, để gỡ khó cho doanh nghiệp, thúc đẩy công trình xanh phát triển, phải nâng tầm kiến thức từ trong nhà trường, ra xã hội. Hơn nữa, để làm được dự án BĐS xanh, DN phải có quỹ đất lớn, phải bỏ chi phí đầu tư nhiều hơn nên Chính phủ cần có những ưu đãi về thuế sử dụng đất và thuế thu nhập doanh nghiệp để khuyến khích họ đầu tư.