Loại bỏ xăng khoáng RON 95 là phạm luật

	Khai tử xăng RON 95: Nhiều chủ xe 'bất lực', nỗi lo độc quyền tăng giá
	Đề xuất xoá sổ xăng RON 95: Giá cồn E100 'độc quyền' trong nước đắt hơn nhập ngoại

Sau 4 tháng dừng bán toàn bộ xăng RON 92 trên thị trường, chuyển qua chỉ bán xăng nhiên liệu E5, E10 và RON 95, Bộ Công Thương mới có cuộc họp đầu tiên với 29 doanh nghiệp đầu mối để tổng kết về tình hình triển khai xăng E5 trên thị trường.

Điều đáng nói đầu tiên là cuộc họp diễn ra vào cuối tháng 4, tức là đã bước sang quí 2 năm nay nhưng các số liệu thống kê về tình hình tiêu thụ xăng E5 và các loại xăng khác chỉ dừng ở con số hết tháng 2.

Theo đó, tính đến hết tháng 2, lượng xăng E5 tiêu thụ là 42%, còn xăng khoáng RON 95 là 58%. Như vậy mức tiêu thụ xăng E5 còn thấp hơn kỳ vọng do loại xăng này mới ra thị trường được bốn tháng. Tuy nhiên, việc chỉ có số liệu thống kê hai tháng thể hiện sự thiếu nghiêm túc của Bộ Công Thương khi họ hoàn toàn có thể yêu cầu các đơn vị đầu mối cập nhật con số mới nhất hoặc ít nhất là hết quí 1.

Nếu không có số liệu cập nhật thì việc đưa ra các kết luận về thành công của việc triển khai xăng E5 (nhất là so với năm 2017, khi chưa cấm bán xăng RON 92) là chưa chính xác. Nó có thể kéo theo các quyết định, kiểu như đề xuất dừng tiêu thụ RON 95, sẽ không có cơ sở.

Vậy mà đề xuất của ông Trần Minh Hà, Phó tổng giám đốc Saigon Petro, về việc dừng tiêu thụ xăng RON 95, chỉ bán hai loại xăng sinh học E5 và E5 RON 95 lại nhận được sự đồng tình của các doanh nghiệp đầu mối dự họp, theo tường thuật trên trang web của Bộ Công Thương hôm 5-5. Một đề xuất không rõ dựa trên cơ sở nào, hay chỉ vì khối lượng tiêu thụ xăng E5 ngày càng thấp đi so với xăng RON 95, trong khi bán xăng E5 doanh nghiệp được Nhà nước hỗ trợ rất nhiều qua các hình thức hoàn thuế, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, trích khấu hao chi phí định mức nhiều hơn.

Song lý do hàng đầu, được Petrolimex dẫn ra tại cuộc họp này, khiến việc tiêu thụ xăng E5 thấp là do người tiêu dùng chưa thực sự tin tưởng khi sử dụng E5 bởi dư luận trong xã hội còn nhiều ý kiến trái chiều.

Nếu muốn tạo sự đồng thuận trong xã hội để làm tăng lượng tiêu thụ xăng E5 như khuyến khích của Chính phủ, Bộ Công Thương chắc chắn biết phải làm gì. Nhưng các đợt truyền thông về E5, lấy ý kiến các chuyên gia, vẫn thưa thớt, bất chấp “Đề án phát triển nhiên liệu sinh học tầm nhìn đến 2025” được Chính phủ phê duyệt 10 năm nay.

Một đề xuất để loại xăng RON 95 ra khỏi thị trường theo cách đơn giản như vậy lại nhận được sự đồng thuận ban đầu của lãnh đạo Bộ Công Thương.

Ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương, nói rằng sẽ tổng hợp ý kiến để báo cáo Thủ tướng, Sau đó tại cuộc họp báo Chính phủ hôm 5-4, ông Hải khẳng định: “Hiện có 29 doanh nghiệp đầu mối về kinh doanh xăng dầu. Nếu áp dụng để bán tất cả xăng sinh học E5 RON 92 và E5 RON 95 thì không vi phạm vào những điều tôi đã nói”. Đó là có thể chỉ bán xăng sinh học, miễn làm sao đảm bảo an ninh năng lượng, sản xuất kinh doanh, đảm bảo cạnh tranh trên thị trường.

Chưa bàn đến chất lượng của xăng E5 nói riêng, đặt trong bối cảnh so sánh với xăng khoáng RON 95, việc các doanh nghiệp xăng dầu đề xuất và đồng tình loại bỏ xăng RON 95 là khó được chấp nhận. Nếu đề xuất này được các doanh nghiệp đồng thuận bằng văn bản, hoặc được Bộ Công Thương tổng hợp trình lên là vi phạm vào điều 13, khoản 3 Luật Cạnh tranh “các hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường”. Luật này không cho phép các doanh nghiệp như Saigon Petro, PV Oil hay Petrolimex có thị phần thống lĩnh thị trường đồng thuận “hạn chế phân phối hàng hóa, dịch vụ, giới hạn thị trường, gây thiệt hại cho khách hàng” khi chỉ bán xăng sinh học mà không bán RON 95, nhất là khi chưa có căn cứ để loại bỏ RON 95.