Liệu Trump sẽ sớm thay đổi quan điểm về TPP?
Từ vấn đề NATO cho tới Obamacare, Tổng thống Donald Trump đã cho thấy rằng ông không ngần ngại thay đổi quan điểm chính sách của mình.
Thay đổi gần nhất của Trump là hồi cuối tuần trước, khi Bộ Tài chính Mỹ từ chối quy kết Trung Quốc thao túng tiền tệ, mặc dù ông Trump đã liên tục hứa sẽ làm điều này trong chiến dịch tranh cử của mình.
Vậy thì, điều gì sẽ diễn ra kế tiếp? Một nhà phân tích đang hy vọng rằng đó sẽ là Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP mà ông Trump đã rút lui khỏi hồi tháng 1, vì ông cho rằng hiệp định này sẽ gây tổn hại cho ngành sản xuất của Mỹ.
“Có ai nghĩ rằng Trump sẽ tha cho Trung Quốc về vụ thao túng tiền tệ? Nếu ông ta có thể làm như thế với một quốc gia kình địch, thì ông ấy có thể xem xét thay đổi quan điểm về TPP cho một người bạn như là Nhật Bản?” Sean King, phó chủ tịch cấp cao của Park Strategies, đã nói với CNBC như vậy vào hôm nay.
Nhật Bản sẽ là nước có lợi chủ yếu nếu TPP thành hiện thực, đặc biệt là ngành xe hơi của nước này, một khi được hưởng các mức thuế thấp hơn tại thị trường Mỹ. Nhật Bản, vốn từ lâu đã cho rằng TPP mà không có Mỹ là “vô nghĩa”, đã quyết định sẽ tiếp tục TPP với 10 nước còn lại, nhưng nhiều người cho rằng TPP sẽ không tạo ra nhiều hiệu ứng do thiếu Mỹ.
Theo King, Trump vẫn còn thời gian để thay đổi quan điểm của mình về TPP, với lưu ý rằng hiệp ước này sẽ vẫn còn hiệu lực tới tháng 2/2018 ( thời hạn chót để quốc hội các nước thông qua TPP).
Ông King cho rằng: “Trump bảo rằng TPP là một thảm họa, nhưng tôi chắc rằng các thành viên khác sẵn sàng nhân nhượng để Mỹ quay lại, giống như là Hàn Quốc đã từng nhượng bộ chính quyền Obama nhằm đổi lấy hiệp định tự do thương mại giữa Hàn Quốc với Mỹ. Ông Trump đã từng xoay 360 độ với những vấn đề còn lớn hơn thế, và tuyên bố rằng đấy là thắng lợi. Vậy thì tại sao ông Trump không làm điều tương tự với Nhật, một người bạn của chúng ta? Tôi ủng hộ điều này”.
Việc ông Trump hay thay đổi quan điểm của mình đã khiến nền chính trị Mỹ trở nên khó lường hơn, đặc biệt là trong vấn đề Syria và Bắc Triều Tiên. Nó cũng ảnh hưởng tới hình ảnh của ông Trump tại Mỹ, khi chỉ 45% người Mỹ còn tin rằng ông Trump sẽ giữ lời hứa, giảm từ mức 62% trong tháng 2, theo một cuộc thăm dò của Gallup thực hiện từ ngày 5 tới ngày 9/4.
Trong khi đó, Nhật Bản có thể sẽ không theo đuổi một hiệp định tự do thương mại giữa Mỹ và Nhật.
Thương mại là chủ đề hàng đầu khi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence hội đàm với phó thủ tướng Nhật Taro Aso tại Tokyo vào ngày hôm nay, trong chuyến công du 10 ngày tới Châu Á. Ông Pence được cho là sẽ tập trung vào triển vọng xây dựng hiệp định tự do thương mại giữa Nhật và Mỹ, nhưng Nhật không hào hứng với điều này.
Ông King cho rằng: “Chúng ta (nước Mỹ) đang cố đưa cho họ một hiệp định tự do thương mại theo kiểu một TPP thu nhỏ, và tôi không nghĩ họ hào hứng với điều này. Họ muốn tiếp tục theo đuổi những ý tưởng và quy tắc được đề ra trong TPP”, ông King bình luận như vậy, và nhấn mạnh về khía cạnh quyền sở hữu trí tuệ và quyền tiếp cận thị trường. Cũng theo King, cuộc gặp giữa Aso và Pence sẽ diễn ra "rất hòa nhã nhưng không đem lại kết quả gì".