Li Xiaodong - Cha đẻ Garena: Từ một tay nghiện game đến ông chủ doanh nghiệp lớn nhất ngành thanh toán và bán lẻ

Biết ấp ủ ước mơ và nắm bắt cơ hội từ những thay đổi công nghệ, những ông chủ trẻ như Li Xiaodong đang vẽ ra một bản đồ kinh doanh riêng cho thế hệ của mình.

Từ nghiện game đến ông chủ

Trong khi Li Xiaodong đang theo học một lớp tiếng Anh ở trường đại học thì giảng viên người Mỹ yêu cầu mỗi sinh viên phải tự đặt cho mình một cái tên phương Tây. Nhiều sinh viên đã chọn cái tên Michael, theo tên của ngôi sao bóng rổ Michael Jordan. Khi đến lượt Li Xiaodong thì chàng thanh niên nhút nhát này lại chọn Forrest như trong Forrest Gump (phim kể về cậu bé bị thiểu năng Forrest Gump. Trải qua những năm tháng cùng với nhiều biến cố của nước Mỹ, Forrest Gump cuối cùng đã trở thành triệu phú).

Forrest Li sinh ra và lớn lên ở thành phố cảng Thiên Tân (Trung Quốc). Khi còn tuổi teen, anh đã theo học Đại học Thượng Hải và thường dành hầu hết buổi đêm chơi game đến sáng tại một quán café internet. Và giờ đây Li đang điều hành một start-up về game trực tuyến và là nhà cung cấp dịch vụ thương mại điện tử có trụ sở đặt tại Singapore, hiện trị giá hơn 3,75 tỷ USD.

Li (sau đó trở thành một công dân Singapore) – vẫn là một bí ẩn với giới đầu tư – là fan cuồng nhiệt đối với môn bóng đá. Li hiếm khi xuất hiện trước công chúng. Sau khi làm việc tại Motorola Solutions Inc. và Corning Inc., Li cho biết, anh không nghĩ mình hợp với vai trò nhà điều hành doanh nghiệp. Anh đã theo học chương trình MBA của Stanford và sau đó tham dự lễ tốt nghiệp của người bạn gái ở ngôi trường này. Đó cũng là nơi mà vị CEO huyền thoại của Apple, ông Steve Jobs đã phát biểu bài diễn văn bất hủ. Li kể anh đã nghe đi nghe lại bài diễn văn đó mỗi ngày trong hơn 2 tháng trên YouTube và anh đã quyết định sẽ tự thành lập công ty riêng của mình.

“Bài diễn văn đã cho tôi lòng can đảm để làm những gì tôi đang làm”, anh nói. Mỗi khi anh cần tiếp thêm sức mạnh, anh đều mở ra nghe lại.

Bây giờ, mục tiêu của Li là “xây dựng Garena trở thành một công ty tiêu dùng trị giá 100 tỷ USD trong 10 năm tới”, anh cho biết trong một cuộc trả lời phỏng vấn hiếm hoi tại văn phòng. Garena đang chuẩn bị cho đợt phát hành cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) tại Mỹ trong 2-3 năm tới và đợt niêm yết lần hai có thể là tại Đông Nam Á.

Tiếp tục xây ước mơ

Được thành lập vào năm 2009, Garena đã sớm gặt hái thành công ở Singapore với sự hỗ trợ của nhà đầu tư và “người thầy” Tencent, công ty internet nổi tiếng tại Trung Quốc. Khi mới thành lập, Garena là một công ty game trực tuyến, nhưng sau đó đã nhanh chóng vươn vai trở thành một trong những doanh nghiệp lớn nhất ngành thanh toán và bán lẻ trong khu vực. Garena đã gia tăng được doanh thu thuần gấp 13 lần kể từ năm 2011 lên mức 270 triệu USD vào năm 2015. Tốc độ tăng trưởng của Garena lên tới 95%, theo Nick Nash, người đại diện cho Garena trước công chúng.

Một trong những mối ưu tiên của Garena là củng cố sàn giao dịch thương mại điện tử Shopee và dịch vụ thanh toán AirPay mà công ty cho ra mắt gần đây. Mục tiêu của Garena là nhắm đến một khu vực rộng lớn có 620 triệu người tiêu dùng đang trong thời kỳ đỉnh cao của cơn sốt mua sắm trực tuyến.

Triển vọng của thị trường màu mỡ này đã thu hút vô số người chơi đáng gờm như Tokopedia, Orami, vốn nhận được sự hậu thuẫn của nhà đồng sáng lập Facebook là Eduardo Saverin và cả Carousell. Alibaba Group Holding Ltd. cũng đang bước chân vào khu vực Đông Nam Á thông qua việc thâu tóm Lazada Group SA mới đây. Tuy vậy, Shopee cũng đang có vị thế tốt. Kể từ khi ra mắt bằng 7 ngôn ngữ vào tháng 6/2015, nó đã trở thành ứng dụng mua bán trên di động tăng trưởng nhanh nhất khu vực, theo Nash.

Tiềm năng hứa hẹn của Garena đã thu hút nhiều nhà đầu tư. Công ty đã huy động được hơn 500 triệu USD, với đợt huy động gần đây nhất là 170 triệu USD vào tháng 3.

Thị trường ví điện tử tại Đông Nam Á rất phân mảng và chưa có nhiều người chơi, các start-up có cơ hội tốt để chiếm lĩnh thị trường cung cấp dịch vụ thanh toán tại đây

Dan Kiang, một nhà điều hành tại Hồng Kông thuộc Ontario Teachers’ Pension Plan, đã hỏi Li một câu trước khi ký tấm séc vào năm 2015: “Forrest, anh có chắc là anh sẽ không làm rối tung mọi chuyện chứ? Đây là số tiền lương hưu mà các giáo viên ở Canada rất khó khăn mới kiếm được”, Li nhớ lại. Và anh đã trả lời rằng: “Đừng lo, người châu Á chúng tôi chưa bao giờ làm thầy cô phải thất vọng”.

Garena huy động vốn mỗi năm kể từ năm 2014, nhưng giờ không có ý định huy động thêm vốn mới, Li cho biết. Nhiều thành viên trong gia đình tỷ phú Robert Kuok là những người rót vốn ban đầu cho Garena. Những tên tuổi nhà đầu tư lớn khác có Keytone Ventures và Khazanah Nasional Bhd., quỹ đầu tư quốc gia Malaysia…

Nhưng thách thức cũng không ít. Garena không chỉ phải cạnh tranh với những đối thủ đáng gờm mà còn phải “vật lộn” với một Đông Nam Á thiếu cơ sở hạ tầng về ngân hàng và lĩnh vực logistics còn chưa hoàn chỉnh.

Và không phải tất cả mọi lĩnh vực hoạt động của Garena đều cho ra trái ngọt. BeeTalk, được tung ra vào năm 2013 đã không thể trở thành WeChat của khu vực, dù nó đã trở thành một phần quan trọng của các dịch vụ mua sắm di động và game.

Hiện tại, công ty đang tiến quân vào những thị trường khác. Tại Indonesia, Thái Lan và Việt Nam, công ty đã đi tiên phong trong một hệ thống “ATM ngược” mà qua đó, khách hàng có thể gửi tiền mặt vào các ví điện tử từ các cửa hàng bán lẻ nhỏ và các quán cà phê internet. AirPay, dịch vụ thanh toán di động ra mắt vào tháng 8/2014, giờ có tổng giá trị giao dịch hằng năm lên tới 510 triệu USD, theo Nash.

“Thị trường ví điện tử tại Đông Nam Á rất phân mảng và chưa có nhiều người chơi chiếm lĩnh, AirPay có cơ hội tốt để trở thành người chơi xuất sắc nhất trên thị trường cung cấp dịch vụ thanh toán Đông Nam Á”, Atul Malik, cựu CEO của Citibank Hong Kong, hiện tư vấn cho các start-up công nghệ tài chính nhận xét.

Hồi tháng 5, Li đã trở về Stanford dự lễ họp mặt lớp kỷ niệm 10 năm. Ngồi chung với các cựu sinh viên khác, Li đã nói về hoạt động kinh doanh của Garena. Khi anh nói xong, Adrian Li, người bạn cũ học cùng lớp và cũng là nhà sáng lập Convergence Ventures có trụ sở tại Jakarta, đã giành micro và nói với những người nghe ở đó rằng: “Này các bạn, công ty của Forrest có thể sẽ là công ty giá trị nhất mà bất cứ ai trong chúng ta lập nên”.