Kirin Holdings - Ông lớn ngành bia Nhật có gì khi muốn sở hữu cổ phần Sabeco

Yoshinori Isozaki - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Kirin Holdings. (Nguồn: Kirin Holdings)

Năm 1888, Công ty TNHH Nhà máy bia Nhật Bản được thành lập. Sau thành công của thương hiệu Kirin Beer kiểu Đức. 9 năm sau, Kirin Brewery chính thức ra đời với một loạt chiến lược kinh doanh suốt những năm sau đó để dần khẳng định vị thế là một trong những nhà sản xuất đồ uống hàng đầu tại Châu Á.

Là người đi tiên phong trong ngành công nghiệp bia tại Nhật, Kirin nhanh chóng được người tiêu dùng ưa chuộng và doanh số của công ty đạt mức cao kỷ lục giữa những năm 1930.

Tháng 1/1943, công ty đã xây dựng phòng thí nghiệm khoa học tại nhà máy bia Yokohama và bộ phận nghiên cứu tại nhà máy bia Amagasaki.

Năm 1954, sau khi Công ty sản xuất bia Dai Nippon tách ra thành 2 công ty nhỏ đó là Sapporo và Asahi, Kirin đã nhanh chóng vượt lên, trở thành nhà sản xuất bia số một tại Nhật Bản, với thị phần chiếm tới 37,1% và nâng tỷ lệ này lên 60% vào năm 1970.

Năm 1975, Kirin mua tiếp cổ phần của Azuma Kirin ở Brazil và năm 1976, công ty Koiwai Daily Food chuyên sản xuất các sản phẩm từ sữa như bơ, sữa, và pho mát được ra đời.

Từng đánh mất thị phần nội địa

Trong lĩnh vực dược phẩm, Kirin cũng đạt được nhiều thành công với hai sản phẩm chính là EPO và G-CSF. Lĩnh vực này đóng góp khoảng 68 tỷ yên vào doanh thu chung của Kirin và đều tăng mạnh qua các năm.

Tuy nhiên từ năm 1980 tới nay, công ty chỉ tập trung mở rộng hoạt động nên đã để mất thị phần vào tay đối thủ không xa lạ là Asahi. Chỉ chưa đầy một năm sau khi Asahi tung sản phẩm Super Drive - loại bia khô đầu tiên của Nhật Bản, thương hiệu Kirin Lager đã nhanh chóng bị thay thế.

Đầu năm 2000, Asahi Holdings tiếp tục tung ra sản phẩm Asahi Honnama, bia có hàm lượng mạch nha thấp và sản phẩm này cũng nhanh chóng đứng đầu về lượng tiêu thụ. Thành công vang dội của Asahi với 2 sản phẩm Asahi Super Dry và Asahi Honnama đã đánh bật Kirin ra khỏi vị trí nhà sản xuất bia số 1 Nhật Bản trong suốt 50 năm. Thị phần của Asahi khi đó là 38,7% trong khi Kirin là 35,8% năm 2001.

Thị phần bia tại các quốc gia (Nguồn: Kirinholdings)

Tăng trưởng mạnh mẽ tại quốc tế

Sau khi đánh mất thị phần nội địa, giai đoạn năm 1998-2009, Kirin bắt đầu tiến hành các thương vụ thâu tóm cổ phần tại các thị trường tiềm năng như Úc, Trung Quốc, Đông Nam Á. Tập đoàn này đã từng bỏ ra gần 70 triệu USD để mua lại 45% cổ phần của Lion Nathan Limited – đơn vị sở hữu 54% thị phần bia New Zealand và 48% tại Úc.

Năm 2002, Kirin chính thức nắm giữ 15% cổ phần San Miguel. Được biết, ngoài việc chiếm tới 90% thị trường Philipin, San Miguel cũng kinh doanh, sản xuất bia tại thị trường Trung Quốc, Việt nam, Indonesia, và Úc.

Thương vụ gây ồn ào nhất phải kể đến việc Kirin mua lại Dairy Farmer vào năm 2008 và Brewer Lion Nathan năm 2009. Trước đó 1 năm, Kirin Brewery đã được đổi tên thành Holding Limited để khẳng định vị trí của thương hiệu này trên thị trường.

Mới năm ngoái, Kirin đã tiếp tục thâu tóm hãng bia số 1 của Myanmar là Myanmar Brewery. Theo báo cáo năm 2016, doanh thu Kirin đạt hơn 18 tỷ USD, tổng tài sản lên tới 21,3 tỷ USD.

Tại thời điểm 30/9/2017, doanh thu bán hàng tại thị trường Nhật Bản chủ yếu đến từ Kirin Brewery, Kirin Beverage và Mecian. Doanh thu nước ngoài mang về từ Lion, Brasil Kirin và Myanmar Brewery. Còn lại là dược phẩm.

Đvt: tỷ yên. Nguồn: NH tổng hợp

Tính đến 31/11/2017, tập đoàn này dự kiến doanh thu bán hàng khoảng 1.970 tỷ Yên (tương đương 17,4 tỷ USD).

Nguồn: Kirinholdings

Trong Diễn đàn Tổng quan Châu Á vừa qua, đa số các nhà lãnh đạo đều kỳ vọng vào việc mở rộng hợp tác đầu tư nước ngoài sẽ thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển. Do đó, M&A có thể coi là cách thức tốt mang lại cho doanh nghiệp những lợi ích to lớn trong việc tiếp cận nhanh chóng sản phẩm hoặc lĩnh vực mới, thu hẹp đối thủ cạnh tranh, tiết giảm chi phí và nâng hạng trên thị trường quốc tế.

Bởi vậy, việc Nhà nước thoái vốn tại các doanh nghiệp như Vinamilk hay Sabeco, Habeco đã thu hút cả những tên tuổi lớn trong ngành đồ uống đến từ Châu Âu và Châu Á.

Theo tin từ Reuters, Kirin Holdings đã nhiều lần thể hiện mong muốn sở hữu cổ phần của Sabeco từ khi Chính phủ Việt Nam có kế hoạch thoái vốn. Thời điểm giữa tháng 8 vừa qua, ông Keisuke Nishimura - Phó Chủ tịch điều hành, Thành viên cao cấp Hội đồng quản trị Tập đoàn đã gặp gỡ Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ để ngỏ việc đầu tư dài hạn và đưa Sabeco lớn mạnh hơn nữa.

Tại Việt Nam, tên tuổi Kirin được biết đến khi tập đoàn này sở hữu toàn bộ cổ phần tại Trade Ocean Holdings – đơn vị nắm giữ 57% vốn tại Công ty Cổ phần Thực phẩm Quốc tế (Interfood, mã: IFS) sở hữu thương hiệu Trà Bí Đao Wonderfarm hay Trà Xanh Nhật Kirin.

Đồng thời, Kirin mua lại toàn bộ cổ phần tại Công ty Bánh kẹo và Đồ uống Wonderfarm Biscuits & Confectionery - công ty nắm quyền sở hữu trí tuệ tại IFS. Hiện tại, Kirin đang sở hữu đến 95,7% vốn tại Interfood.