Hùng Vương còn lại gì sau 'giông bão'?
 |
Khắc phục gánh nặng tài chính, Hùng Vương sẽ tiếp tục thoái vốn tại Lâm thủy sản Bến Tre |
|
Ngân hàng chậm giải ngân, thiếu hụt nguồn cung cá tra khiến Hùng Vương ngập chìm trong thua lỗ |
Thủy sản Hùng Vương, sai một ly đi một dặm
Còn nhớ, 5 năm đỉnh cao, Thủy sản Hùng Vương (Mã: HVG) thực hiện gần chục cuộc thâu tóm doanh nghiệp cùng ngành. Đến giữa tháng 6/2016, Hùng Vương sở hữu 12 công ty con và hàng chục công ty liên kết trong chuỗi vực sản xuất từ con giống, nuôi trồng, sản xuất thức ăn, chế biến thủy sản, chế biến phụ phẩm đến xuất khẩu.
Kỳ vọng ngút trời của nhà đầu tư khiến giá cổ phiếu cứ thế tăng vùn vụt, thậm chí có thời điểm vượt 100.000 đồng/cp (giá trước điều chỉnh).
Tuy nhiên, đời mấy ai lường được chữ ngờ, các thành viên đông đảo của Hùng Vương xếp vừa đủ cho một bàn cờ domino mà khi một quân cờ ngã xuống sẽ kéo theo hiện tượng đổ vỡ hàng loạt. Đế chế tưởng như hùng mạnh mà Hùng Vương xây dựng, hóa ra lại không thể thoát khỏi cơn “giông bão” của ngành thủy sản trong năm 2016.
Trong năm này, mặc dù doanh thu kỷ lục trên 18.000 tỷ đồng, Hùng Vương lãi vỏn vẹn 10 tỷ đồng, thấp hơn lần lượt gần 100 tỷ và 280 tỷ đồng của hai năm trước đó.
Một năm sau, 2017, doanh nghiệp này báo lỗ nặng 713 tỷ đồng, đáng chú ý giai đoạn 2015 – 2017, Hùng Vương phải chịu từ 240 – 510 tỷ đồng chi phí lãi vay mỗi năm, chưa kể khoản chi phí tài chính khác.
Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi tính đến cuối 2017 là trên 915 tỷ đồng, lỗ lũy kế nhờ thoái vốn giảm nhẹ còn trên 450 tỷ đồng.
 |
| Vua cá tra một thời giờ phải chịu cảnh lao đao |
Những quý trở lại đây, mặc dù lãi nhưng các chỉ số tài chính của công ty vẫn đang trong tình trạng kém khả quan.
Báo cáo tài chính quý I/2018, Hùng Vương còn đến 9.672 tỷ đồng nợ phải trả, gấp 4,4 lần vốn chủ sở hữu, hệ số này mặc giảm xuống từ 4,55 so với thời điểm đầu quý nhưng vẫn ở mức rất cao.
Doanh thu Hùng Vương giảm hơn một nửa so với cùng kỳ năm trước còn 2.746 tỷ đồng; lợi nhuận gộp chưa đầy 400 triệu, con số này có thể hiểu là gần như không lãi.
 |
 |
| Đvt: Tỷ đồng |
Số tiền trả nợ lãi quá lớn dường như thỏa lấp đi hiệu quả hoạt động kinh doanh chính đang có của Hùng Vương, Công ty vẫn có được biên lãi gộp quanh 7%, tương đương thời điểm đỉnh cao.
“Quả đúng là, sai một ly, đi cả vài dặm”.
Giá cổ phiếu HVG từ đỉnh cao nhất lịch sử gần 22.000 đồng/cp (theo giá điều chỉnh) vào cuối năm 2014, giờ ngang giá "cốc trà đá". "Ông vua" cá tra giờ chỉ còn là cái bóng của chính mình.
Ngày 26/1/2018, cổ phiếu HVG bị đưa vào diện cảnh báo do lợi nhuận sau thuế công ty cả năm 2016 và 2017 âm, tình trạng tồi tệ nhất lịch sử công ty.
Bán con trả nợ, liệu Hùng Vương có thể thoát khỏi ngặt nghèo
Yếu tố chủ đạo vớt vát lợi nhuận quý I/2018 là bán CTCP Thực phẩm Sao Ta (Mã: FMC), được xem là “gà đẻ trứng vàng” của Hùng Vương.
Ông Dương Ngọc Minh – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Hùng Vương cũng phải thừa nhận việc, với dư nợ khủng, công ty không thể hoạt động cũng như nuôi được lực lượng lao động lâu dài, do đó việc thoái vốn nhằm giảm nợ vay ngắn hạn cho công ty là điều rất cần thiết.
Sang 2018, “bán con trả nợ” sẽ tiếp tục là chiến lược mà Hùng Vương ưu tiên nhằm xóa lỗ lũy kế. Công ty đã thoái vốn toàn bộ tại Thực phẩm Sao Ta, trên 50% vốn Thức ăn Chăn nuôi Việt Thắng, bán các lô đất tại 765 Hồng Bàng (thu về 350 tỷ đồng tháng 2/2018), 94 – 96 Phạm Đình Hổ - TP HCM (190 tỷ đồng tháng 3/2018), đóng cửa nhiều nhà máy chế biến không hiệu quả…
Mới nhất công ty lên kế hoạch thoái toàn bộ vốn tại CTCP Xuất nhập khẩu Lâm thủy sản Bến Tre (FBT).
Kế hoạch thời gian tới, Hùng Vương dự định gom vốn lại để thực hiện 2 nhiệm vụ chính là nuôi trồng và chế biến cá tra. Còn tại các lĩnh vực khác, công ty đang tiến hành tất toán hoặc mời đối tác mua lại. Điển hình là dự nuôi heo nghìn tỷ, sau nhiều năm hiện HVG đã chào bán lại cho 2 đối tác, tháng 9 tới đây HVG sẽ hoàn tất những hạng mục dở dang để chuyển giao dự án.
Tuy nhiên, từ giờ cho đến tháng 10 công ty vẫn phải trả lãi ngân hàng, với giá trị đầu tư dở dang trên 100 tỷ đồng/tháng. Do đó, kế hoạch 2018 doanh thu 4.000 tỷ và lợi nhuận trước thuế vỏn vẹn 100 tỷ đồng.
Trong bối cảnh kinh doanh bết bát, không ít cổ đông HVG tỏ ra ngán ngẩm. Đại hội đồng cổ đông thường niên 2018 của Hùng Vương khổng thể lấp đầy một nửa số ghế ngồi, nhưng vẫn có những người lặn lội đường xá xa xôi để đến tận mắt tận tai nghe những gì Chủ tịch Dương Ngọc Minh nói.
"Cổ đông phiền trách tôi chịu trách nhiệm, nhưng vẫn mong cổ đông ghi nhận sự cố gắng của công ty, đồng thời thực lực Hùng Vương là có thì mới có đại hội hôm nay. Như vậy, cái định hướng từ 800 tỷ rơi về 100 tỷ, điều này là chờ đợi của chúng tôi từ tín hiệu ngân hàng, nếu không có tín hiệu tốt thì mức 100 tỷ là hợp lý.
Và nếu được ngân hàng thông qua, chúng tôi sẽ lấy số tiền có được mua cổ phiếu quỹ nhằm cứu vớt giá cổ phiếu, ban lãnh đạo đã rất mất ăn mất ngủ với tình trạng hiện nay của Hùng Vương".
 |
| Ông Dương Ngọc Minh - Chủ tịch Hùng Vương |
Ông Minh cho biết, khó khăn đã qua, Hùng Vương đã tận cùng gian truân, các ngân hàng như BIDV và Vietcombank đã thông qua giải ngân cho vay.
Đối với mảng kinh doanh cốt lõi cá tra, HVG cho biết giá cá tra tại ĐBSCL hiện 32.700 đồng/kg, các nhà máy đều thiếu nguyên liệu để sản xuất, do đó hoạt động của Công ty vẫn duy trì bình thường.
Định hướng của HVG tiếp tục nuôi trồng 200.000 tấn cá cho năm 2018 và 2019. Hiện, HVG chưa thể đổ giống lại được vì con giống đang cao hơn gấp 3 lần năm trước, dự kiến từ đầu tháng 5 trở đi mới thực hiện.
Sau thương vụ bán XNK Thủy sản An Giang (Mã: AGF), tổng diện tích ao nuôi của HVG không giảm nhiều so với con số 1.200 ha, vì AGF chỉ sở hữu khoảng 40 - 50 ha. Theo lộ trình, thời gian tới HVG sẽ tiếp tục bánkhoảng 300 ha, chỉ giữ lại 900 ha để nuôi trồng.
Với dự án heo, khi hoàn thành xong sẽ được sang nhượng với giá cao, hơn 1,5 lần giá trị sổ sách Hùng Vương mới bán. Các nhà máy, kho lạnh của công ty cũng được nhiều đối tác quan tâm, giá bán có thể gấp nhiều lần giá vốn.
Thương vụ Việt Thắng (Mã: VTF), Tập đoàn Vingroup (Mã: VIC) có vai trò hỗ trợ vốn cho Hùng Vương, việc bán này đã có cam kết trong thời gian 5 năm, nếu chỗ Việt Thắng làm ăn tốt, Vingroup sẵn sàng cho phép HVG mua lại. Trong thời gian tới, Việt Thắng có những vấn đề về vốn thì Vingroup sẽ hỗ trợ.
M&A không thành công, chính sách vay nợ đầu tư quá rủi ro khiến cho Hùng Vương phải rơi vào cảnh ngặt nghèo. Giờ đây sau nhiều năm, Công ty gần như trở lại vạch xuất phát kèm theo một đống nợ nai lưng.
Nhưng dẫu sao, câu chuyện Hùng Vương không phải là hiếm, đây trở thành bài học kinh điển trong giới kinh doanh. Không phải cứ mua bán sáp nhập, mở rộng quy mô doanh nghiệp là có thể trở nên "bá đạo". Mà nó đòi hỏi ban lãnh đạo phải ngày càng tốt hơn cả về quản trị doanh nghiệp, tài chính, có cái nhìn dài hạn về thị trường và có thể là một chút may mắn.
Sau tất cả, liệu Hùng Vương có thể vượt qua "cơn giông bão", điều đó dựa cả vào tài lèo lái của Chủ tịch Dương Ngọc Minh, hơn ai hết có lẽ ông sẽ là một trong những người thuộc nhất bài học kinh doanh đắt giá này.
Xem thêm ĐHĐCĐ Hùng Vương: Dự án nuôi heo sẽ bán cho ai? |
