HoREA: Việc thu tiền sử dụng đất không minh bạch dễ phát sinh cơ chế ‘xin - cho’

HoREA kiến nghị TP HCM minh bạch việc thu tiền sử dụng đất để không phát sinh cơ chế “xin - cho". (Ảnh minh họa)

Tại Hội nghị Lãnh đạo thành phố gặp gỡ doanh nghiệp hạ tầng mới đây, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đưa ra một số kiến nghị nhằm phát huy nguồn lực đất đai phục vụ tiến trình đô thị hóa bền vững.

Cụ thể, Hiệp hội tán thành chủ trương chuyển mục đích sử dụng một phần đáng kể đất nông nghiệp thành phi nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu phát triển các lĩnh vực dịch vụ, thương mại, du lịch, giáo dục, y tế... Việc này sẽ tạo nên giá trị gia tăng trong quá trình đầu tư, khai thác kinh doanh, tạo nguồn thu ổn định và tạo sự chuyển đổi thực chất cơ cấu kinh tế của thành phố.

Xu thế chỉ muốn chuyển các khu đất tại các vị trí "đắc địa" sang làm nhà ở, không tạo ra nhiều giá trị gia tăng và nguồn thu lâu dài nên cần kiểm soát. TP HCM cần phổ biến phương thức đấu giá đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất công khai để lựa chọn nhà đầu tư, tăng tính minh bạch cho thị trường bất động sản (BĐS).

Chính sách thu tiền sử dụng đất (SDĐ) hiện nay là cách làm theo kiểu tận thu, thu trước, thu một lần rồi sau này không còn nguồn để thu dài hạn, loại phí này đang là gánh nặng của doanh nghiệp và người mua nhà; trong khi việc thu tiền SDĐ không minh bạch dễ phát sinh cơ chế "xin - cho".

HoREA đã nhiều lần kiến nghị chuyển tiền SDĐ thành "thuế chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp, đất ở" với thuế suất cụ thể; đồng thời ban hành thuế BĐS để tạo nguồn thu ngân sách ổn định.

Để thị trường BĐS phát triển minh bạch, Hiệp hội kiến nghị thành phố cần tập trung nguồn lực, với sự tham gia của các doanh nghiệp BĐS, đầu tư các dự án nhà ở vừa túi tiền phục vụ số đông người có thu nhập trung bình và thấp; đồng thời vẫn phát triển các dự án nhà ở hạng sang dành cho người có thu nhập cao và người nước ngoài.

Các doanh nghiệp BĐS sẽ tiếp tục tham gia “Chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị của thành phố”, trước hết là chỉnh trang, di dời, tái định cư nhà ven kênh rạch và xây dựng lại các chung cư hư hỏng nặng trên địa bàn.

Đối với NƠXH, có một nghịch lý là dù Thủ tướng Chính phủ đã hai lần ký quyết định áp dụng lãi suất cho vay NƠXH là 4,8%/năm, nhưng đến nay nguồn tái cấp vốn từ ngân sách cho các ngân hàng thương mại tham gia chương trình này vẫn chưa bố trí được. Chỉ riêng Ngân hàng Chính sách xã hội vừa mới nhận được 2.000 tỷ đồng từ vốn ngân sách, trong đó có quy định dành một phần cho vay ưu đãi NƠXH.

Ngoài ra, thành phố cũng cần chỉ đạo sử dụng hiệu quả nguồn quỹ đất 20% diện tích của dự án nhà ở thương mại (có thể được quy đổi thành tiền) để phát triển NƠXH theo quy hoạch; khi thực hiện các dự án phát triển nhà ở, nhất là nhà cao tầng phải làm tăng thêm độ thông thoáng trên mặt đất, thêm đường giao thông, chỗ đỗ xe, thêm nhiều cây xanh, mặt nước và các dịch vụ, tiện ích...