Hội chứng 'giấc mơ tương lai' trong cơn lốc bitcoin (Phần 1)

	Giá bitcoin giảm sâu dưới 8.000 USD lần đầu tiên kể từ tháng 11/2017
	Hơn 100 tỷ USD ‘bốc hơi’ trên thị trường tiền ảo chỉ trong 24 giờ
	Samsung bắt đầu sản xuất chip cho máy đào Bitcoin

Hội chứng “giấc mơ tương lai” trong cơn lốc bitcoin. Ảnh minh họa: TTXVN

Tuy nhiên, việc giá trị đồng tiền ảo này tăng trưởng đến hơn 1.000% trong năm qua để rồi sau đó giảm sâu 50% chỉ trong vài tuần đã cho thấy một sự bấp bênh lớn của một “sòng bạc số”.

Đây là một điều khó giải thích, nhưng nếu nhìn vào quá khứ thì không phải vô cớ mà nhiều chuyên gia kinh tế dự báo rằng giá trị bitcoin sẽ tiếp tục giảm trong năm nay.

Điều này khiến người ta nhớ đến thuật ngữ Déjà vu (hay còn gọi là nhìn thấy giấc mơ tương lai từng xảy ra trong quá khứ), là hiện tượng mô tả cảm giác bạn đã nhìn thấy trước hay đã từng trải qua một điều gì đó trước đây mà bạn biết chắc chắn rằng mình chưa từng trải qua. Hay nói cách khác, đây chính là hiện tượng cảm nhận “lịch sử lặp lại”.

Ngược về quá khứ, chắc hẳn những ai yêu thích loài hoa tulip rực rỡ đầy sắc màu sẽ không quên được hội chứng hoa tulip (hay còn gọi là bong bóng hoa tulip) xảy ra tại Hà Lan hồi thế kỷ thứ 17, khi giá trị loài hoa biểu tượng này tăng vọt đến mức bất bình thường để rồi sau đó sụp đổ.

Tại châu Âu lúc bấy giờ, hoa tulip tượng trưng cho địa vị và quyền lực, chỉ dành riêng cho giới quý tộc và đó là lý do mà người ta đổ xô đi mua tulip. Khi lượng cầu vượt quá cung, các nhà buôn đã tạo ra một canh bạc, mà tại đó họ trả giá để mua bằng được loài hoa quý hiếm này, với niềm tin rằng nó sẽ tăng giá trong tương lai.

Kết quả là vào năm 1637, khi cơn sốt hoa tulip lên tới đỉnh điểm, một số củ tulip thậm chí được bán với giá “trên trời” gấp nhiều lần so với thu nhập hàng năm của một thợ thủ công lành nghề, thì thị trường “hốt bạc” này bỗng nhiên đổ sập xuống do các tay chơi lớn quyết định bán tháo.

Giá củ hoa ngay lập tức rơi thẳng đứng chỉ còn 1% giá trị đã khiến các nhà buôn hoảng loạn xả sạch kho dự trữ. Hậu quả, có những nhà buôn giàu có chỉ sau một đêm bị hạ cấp gần như thành kẻ ăn mày còn nhiều người trong hàng ngũ quý tộc chứng kiến cơ đồ của mình bị phá hủy mà không thể cứu vãn. Đây được coi là quả bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử.

Tương tự với cuộc khủng hoảng hoa tulip, trong giai đoạn những năm 90, thị trường toàn cầu lại tiếp tục rơi vào cuộc khủng hoảng bong bóng cổ phiếu dot-com (hay còn gọi là bong bóng Y2K). Ngày đó, khái niệm mới lạ về hệ điều hành Window và Internet xuất hiện đã ngay lập tức phát triển như vũ bão và đẩy giá cổ phiếu của các hãng công nghệ nổi tiếng lúc bấy giờ như Netscape lên cao chót vót.

Đi cùng với đó là sự sôi sục của chỉ số chứng khoán về công nghệ NASDAQ (Mỹ). Hậu quả là đến năm 2000, do được "bơm phồng" một cách quá đáng bởi các nhà đầu tư và sự kỳ vọng vô lý của thị trường nên “quả bóng” này bắt đầu phát nổ. Đạt đỉnh cao vào đầu năm 2000 với hơn 5.000 điểm nhưng chỉ đến cuối năm đó, chỉ số NASDAQ đã giảm tới 50%.

Thậm chí, trong 30 tháng sau đó, chỉ số này đã giảm đến 78% từ mức đỉnh được thiết lập trước đó. Những công ty như Pets.com và Webvan hoàn toàn bị xóa tên khỏi bản đồ doanh nghiệp, trong khi giá cổ phiếu Cisco lao dốc đến 86% và Qualcomm cũng chịu thiệt hại nặng nề. Sự việc này đã khiến thị trường dot-com sụp đổ, cộng thêm một số sự kiện như vụ 11/9, khiến cho nền kinh tế Mỹ tụt dốc nhanh chóng.