Hà Nội lo ngại thảm hoạ nếu nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc rò rỉ

Hà Nội vừa phê duyệt Đề án “Quản lý và giảm thiểu các rủi ro có thể trở thành thảm họa đối với thành phố Hà Nội”. Trong đó, thành phố

dự báo 10 rủi ro có thể trở thành thảm họa, bao gồm rủi ro do rò rỉ phóng xạ nếu có sự cố từ 3 nhà máy điện hạt nhân ở khu vực Đông Nam của Trung Quốc.

Vỡ đê gây ngập lụt diện rộng là một trong những nguy cơ có thể gây thảm hoạ với Thủ đô. Ảnh: Ngọc Thành.

"Hà Nội là một trong số các tỉnh phía Bắc nước ta sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nếu 3 nhà máy này có sự cố, do bụi phóng xạ có khả năng phát tán rộng làm ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước", đề án nêu.

Thành phố giao Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng kịch bản chi tiết phòng chống khi có thảm họa rò rỉ chất phóng xạ, sự cố hạt nhân; tham mưu cho thành phố các nhiệm vụ liên quan đến các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ về phòng, chống và giảm nhẹ thảm họa.

Các rủi ro khác được Hà Nội dự báo gồm: Vỡ đê sông Hồng; Ô nhiễm nguồn nước; Cháy, nổ, đổ sụp công trình; Tai nạn giao thông (đường sắt trên cao; hàng không); Rủi ro tại các sự kiện tập trung đông người; Dịch bệnh; Lĩnh vực thông tin, truyền thông (tấn công mạng...); Mất điện diện rộng; Khủng bố, phá hoại.

Lý giải cho việc xây dựng đề án, thành phố nêu, trong vài chục năm trở lại đây trên thế giới đã xảy ra nhiều thảm họa như trận động đất mạnh 8,9 độ richter xảy ra ngoài khơi Indonesia năm 2004 gây sóng thần làm thiệt mạng gần 300.000 người ở nhiều nước Đông Nam Á và Nam Á (là trận động đất mạnh nhất trong vòng 40 năm qua); vụ nổ nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ở Ukraine (4/1986) làm 140 công nhân bị nhiễm phóng xạ ở mức độ cao, khoảng 30 người chết, 600.000 người bị phơi nhiễm và ảnh hưởng đến 5 triệu người sống trong vùng lân cận.

Vị trí ba nhà máy điện hạt nhân ở khu vực Đông Nam của Trung Quốc. Đồ hoạ: Tiến Thành.

Tại Việt Nam, rủi ro do thiên tai, lũ lụt xảy ra trên hầu khắp cả nước. Ngoài ra, một số sự cố mang tính thảm họa có nguyên nhân từ con người như tai nạn lật tàu hỏa năm 1982 tại Trảng Bom, Đồng Nai làm hơn 300 người thiệt mạng; sự cố cháy tòa cao ốc ITC tại thành phố Hồ Chí Minh năm 2002, làm thương vong hơn 100 người.

Đối với Hà Nội, đến nay có một số rủi ro có thể được coi là thảm họa do thiên nhiên gây ra: năm 1971, mưa to liên tục và một cơn bão lớn khiến hệ thống đê bị vỡ ở ba địa điểm, làm chết 100.000 người, úng ngập 250.000 ha và hơn 2,7 triệu người chịu thiệt hại; trận mưa lớn lịch sử cuối năm 2008 đã làm hầu hết khu vực nội thành Hà Nội ngập trong 5 ngày...

Năm 2016, ba nhà máy điện hạt nhân ở phía nam Trung Quốc vận hành thương mại, gồm Phòng Thành (Quảng Tây) công suất 1000 MW, Trường Giang (Quảng Đông) 600 MW và tổ máy 650 MW của Sương Giang (đảo Hải Nam). Các nhà máy này đều nằm gần biên giới phía bắc Việt Nam, gần nhất là Phòng Thành chỉ cách Móng Cái, Quảng Ninh 50 km, cách Hà Nội dưới 500 km.

Ngay thời điểm các nhà máy trên đi vào hoạt động, một số chuyên gia cho rằng người dân không nên hoang mang vì với các nhà máy điện hạt nhân, tiêu chuẩn an toàn luôn đặt lên hàng đầu, tuy nhiên cũng cần chuẩn bị kỹ các phương án phòng ngừa sự cố.