Giảm phí, nhiều dự án BOT vẫn lãi lớn

	Giảm thời gian thu phí hàng loạt tuyến đường BOT
	Gánh nặng BOT

Theo thông tin từ Bộ GTVT, trong thời gian qua, Bộ đã thỏa thuận quyết toán 51 dự án BOT, đã đàm phán điều chỉnh thời gian thu phí của 23 dự án và đang tính toán điều chỉnh phương án tài chính của 28 dự án theo hướng ưu tiên giảm mức phí so với dự kiến trước đây.

Đến ngày 31/7/2017, Bộ Giao thông vận tải đã xử lý bất cập về giá của 4 dự án với 5 trạm thu giá. Cụ thể, các dự án bao gồm: (1) đường Hòa Lạc-Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai-Hòa Bình; Đường Hồ Chí Minh đoạn từ QL2 đến Hương Nộn và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 32 đoạn từ Cổ Tiết đến cầu Trung Hà; (3) Dự án đầu tư XD QL 1A đoạn tránh TP Hà Tĩnh, Trạm Cầu Rác; (4) Dự án mở rộng QL 1A đoạn Nam Bến Thuỷ đến tuyến tránh Hà Tĩnh.

Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã phối hợp với địa phương, Nhà đầu tư/Doanh nghiệp dự án xây dựng phương án giảm giá, đề xuất Bộ Giao thông vận tải chấp thuận đối với 5 dự án với 4 trạm thu giá. Cụ thể: (1) Dự án ĐTXD công trình mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Km1063+877-Km1092+577, tỉnh Quảng Ngãi; (2) Dự án xây dựng Quốc lộ 1A đoạn tránh thành phố Đồng Hới; (3) Dự án ĐTXD công trình Quốc lộ 1 đoạn Km672+600-Km704+900, tỉnh Quảng Bình; (4) Dự án ĐTXD công trình mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Km597+549-Km605+000 và đoạn Km617+000-Km641+000, tỉnh Quảng Bình; (5) Dự án ĐTXD công trình cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14+000 đến Km50+889 theo hình thức BOT.

Đáng chú ý, trong số 4 dự án BOT (5 trạm thu giá) đã thực hiện giảm phí cho người dân quanh trạm thu giá theo chấp thuận của Bộ Giao thông Vận tải, doanh thu của 3 dự án BOT, gồm: Dự án Hòa Lạc - Hòa Bình, dự án quốc lộ 32 và dự án BOT tuyến tránh Tp.Hà Tĩnh vẫn vượt so với phương án tài chính của các dự án.

Cụ thể, trạm Km42+730, QL6 thực hiện giảm giá từ 1.1.2017, số lượng xe được giảm giá thực tế qua trạm bình quân 4.553 xe/tháng (giảm khoảng 296 triệu đồng/tháng so với số thu thực tế trước khi giảm), số thu sau giảm giá so với số thu theo phương án tài chính tăng khoảng 3,1 tỷ đồng/tháng.

Trạm Tam Nông Km67+300, QL32 thực hiện giảm giá từ 25/4/2017, số thu sau giảm giá so với số thu theo phương án tài chính của dự án tăng khoảng 315 triệu đồng/tháng.

Trạm Cầu Rác (Hà Tĩnh) thực hiện giảm giá từ 1/5/2017, số lượng xe được giảm giá thực tế qua trạm bình quân 1.531 xe/tháng (giảm khoảng 1,81 tỷ đồng/tháng so với số thu thực tế trước khi giảm). Song, số thu sau giảm giá so với phương án tài chính vẫn tăng khoảng 3,86 tỷ đồng/tháng. Ngược lại với các trạm trên, tại trạm thu phí Bến Thuỷ và Bến Thuỷ 2, dự án mở rộng quốc lộ 1A đoạn Nam Bến Thuỷ đến tuyến tránh Hà Tĩnh, doanh thu thu phí lại giảm so với trước khi giảm giá cho người dân, và giảm so với phương án tài chính.

Các Nhà đầu tư dự án BOT đã nghiêm túc rà soát, đàm phán để điều chỉnh giá được 35 dự án. Ảnh: Tienphong

Riêng đối với Dự án xây dựng QL1A đoạn tránh Thành phố Thanh Hóa theo hình thức hợp đồng BOT, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục ĐBVN tạm dừng thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ tại Trạm Tào Xuyên 10/8/2017. Nguyên nhân là bởi trong thời gian thu giá, quyết toán chi phí đầu tư và rà soát lại Hợp đồng dự án, một số chỉ tiêu tính phương án tài chính thay đổi.

Theo đó, tổng vốn đầu tư của dự án giảm 36 tỷ đồng, từ 822 tỷ đồng xuống 786 tỷ đồng, trong đó: vốn nhà đầu tư là: 156 tỷ đồng, vốn vay 489 tỷ đồng, vốn ngân sách Nhà nước 141 tỷ đồng.

Ngoài ra, lưu lượng phương tiện thực tế qua trạm thu giá tăng cao hơn so với dự kiến tại hợp đồng dự án. Theo Bộ GTVT, nguyên nhân là bởi việc di dời vị trí Trạm thu phí từ Tào Xuyên đến Dốc Xây là khu vực có lưu lượng xe cao hơn so với vị trí cũ, cộng với sự tăng trưởng, phát triển kinh tế xã hội những năm gần đây.

Bên cạnh đó, tuyến cao tốc Hà Nội-Thanh Hóa-Vinh dự kiến đi vào khai thác năm 2017, phân lưu xe qua trạm thu phí giảm còn 40% (chưa thực hiện). Cuối cùng, tuyến đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ - Ninh Bình đi vào khai thác, đồng thời tuyến QL 1 Thanh Hóa - Vinh được mở rộng, tạo điều kiện giao thông dễ dàng, thu hút lượng xe lớn lưu thông qua trạm thu giá của dự án.

Bộ GTVT cũng cho biết, phương án tài chính của Phụ lục Hợp đồng số 3/38-CĐBVN/HĐ/2008 của dự án tính trùng lãi phần vốn BOT. Những chỉ tiêu đầu vào để tính phương án tài chính thay đổi dẫn đến thời gian thu hoàn vốn của dự án giảm xuống còn 7 năm 2 tháng. Thời gian thu hoàn vốn của dự án từ 27 năm 8 tháng giảm xuống còn 7 năm 2 tháng, thời điểm thu tạo lợi nhuận của Nhà đầu tư sớm hơn dự kiến 20 năm. Việc giữ nguyên thời gian thu phí tạo lợi nhuận là 03 năm như hợp đồng ban đầu là chưa hợp lý.