Đề xuất nâng tuổi hưu nam lên 65, nữ 60

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết hội nghị trung ương 7 sẽ quyết định các nội dung cải cách lĩnh vực bảo hiểm xã hội - Ảnh: Quochoi.vn

Ông Dung cho biết, tính đến cuối năm 2017 có 13,6 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Có khoảng 230.000 doanh nghiệp đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, trong khi số liệu cơ quan thuế cung cấp thì cả nước có tới 600.000 doanh nghiệp đang hoạt động.

"Như vậy, còn trên 300.000 doanh nghiệp chưa tham gia bảo hiểm xã hội bắt buột, và theo ước đoán của chúng tôi thì có khoảng 3 triệu người chưa tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Vẫn theo Bộ trưởng, số người tham gia bảo hiểm xã hội mới hiện nay tương đương với số lượng người nhận bảo hiểm xã hội một lần, tức là số vào tương đương với số ra.

"Không có nước nào mà chính sách bảo hiểm xã hội lại thoáng như vậy, đóng ít nhưng hưởng nhiều, đóng thời gian ngắn nhưng lại hưởng dài, ngoài hưởng phần mình đóng lại còn hưởng phần nhà nước hỗ trợ trong đó nữa. Người lao động đóng bảo hiểm xã hội rồi xin rút một lần, một thời gian sau có việc mới lại đóng và sau đó lại xin rút một lần" - ông phân tích.

Trong đề án trình Trung ương, cơ quan tham mưu của Ban Cán sự đảng Chính phủ đề xuất thiết kế chính sách bảo hiểm xã hội "phù hợp với thông lệ quốc tế, thiết kế chính sách công bằng, nếu người đóng bảo hiểm xã hội rút ra sớm thì chỉ được nhận phần do mình đóng thôi".

Như vậy, người lao động có thể nhận lương hưu khi thời gian đóng thấp hơn mức quy định hiện tại, có thể dưới 20 năm, tất nhiên là chỉ được nhận bảo hiểm xã hội tương ứng với số tiền họ đóng.

"Chúng tôi thiết kế ba tầng, tầng thứ nhất là nhà nước đóng cho các đối tượng chính sách để họ hưởng lương hưu. Tầng thứ hai là bảo hiểm xã hội bắt buộc, giống như quy định hiện hành. Tầng thứ ba là bảo hiểm tự nguyện, người lao động đóng cao hưởng cao" - Bộ trưởng Dung cho hay.

Ông khẳng định, với các phương án trình Trung ương, nếu được đồng ý, phải sửa đổi hệ thống pháp luật hiện hành. Hy vọng với tư duy đổi mới trong thực hiện chính sách BHXH thì độ bao phủ của chính sách này sẽ rộng hơn.

Một trong những bất cập lớn hiện nay được Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết là vẫn có 66% số lao động vẫn nằm trong khu vực phi chính thức, nếu không giải được bài toán này thì rất khó đạt mục tiêu trên 50% người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.

Ông nói: Hiện nay khó vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bởi điều kiện của người lao động trong khu vực phi chính thức vẫn khó khăn.

Hơn nữa, tỉ lệ hỗ trợ của nhà nước còn ít. Trong bảo hiểm y tế thì đối với khu vực nghèo, vùng sâu, bãi ngang, nhà nước đã hỗ trợ tới 46%, một số đối tượng được hỗ trợ toàn bộ bảo hiểm y tế; nếu bảo hiểm xã hội mà hỗ trợ tỷ lệ như vậy, cộng thêm với vận động con cái của họ hỗ trợ, giúp đỡ thì những người lao động ở khu vực nông thôn, vùng khó khăn mới có thể tham gia bảo hiểm xã hội để nhận lương hưu khi về già.

Về tuổi nghỉ hưu, đề án trình Trung ương đặt ra lộ trình để nâng tuổi nghỉ hưu của người lao động. "Tiếp thu kinh nghiệm quốc tế, chúng tôi đề xuất lộ trình thực hiện để không gây sốc đối với người lao động" - Bộ trưởng khẳng định.

Theo đó, đề án trình hai phương án. Phương án một: nâng tuổi nghỉ hưu của lao động nữ lên 60 và nam lên 62, nhưng lộ trình mỗi năm chỉ nâng thêm 3 tháng.

Phương án hai: nữ nghỉ hưu ở tuổi 60 nhưng độ tuổi nghỉ hưu của nam được nâng lên 65, lộ trình mỗi năm chỉ điều chỉnh nâng thêm 4 tháng.

Được biết, Hội nghị Trung ương 7 sẽ họp vào đầu tháng 5 tới, trước khi Quốc hội khai mạc kỳ họp thứ 5 vào ngày 21-5.