Có hay không sai phạm từ BIDV khi cho các công ty của Phạm Công Danh vay 4.700 tỷ đồng?

Có hay không sai phạm từ BIDV khi cho các công ty của Phạm Công Danh vay 4.700 tỷ đồng (Ảnh: BIDV)

Vay hơn 4.700 tỷ tại BIDV để tăng vốn điều lệ cho VNCB và trả nợ cho tập đoàn Thiên Thanh

Theo kết quả xác minh của cơ quan điều tra, đến nay có đủ căn cứ để xác định do cần tiền để chứng minh năng lực tài chính, tăng vốn điều lệ Ngân hàng Xây Dựng (VNCB) từ 3.000 lên 7.500 tỷ đồng (theo đề án tái cơ cấu được NHNN phê duyệt) và cần tiền để Tập đoàn Thiên Thanh trả nợ vay cũ, Phạm Công Danh đã thành lập 12 công ty đứng tên vay vốn BIDV theo phương án kinh doanh khống là bổ sung nguồn vốn kinh doanh vật liệu xây dựng (VLXD).

Phạm Công Danh đã lợi dụng mối quan hệ với lãnh đạo BIDV và việc BIDV được NHNN giao làm đầu mối triển khai gói "4 nhà" để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, giải phóng VLXD. Đồng thời lợi dụng thoả thuận hợp tác giữa VNCB và BIDV với nội dung: "BIDV ủng hộ VNCB tham gia chuỗi liên kết 4 nhà của BIDV với tư cách ngân hàng của người bán, trên cơ sở VNCB có khách hàng/đối tác tham gia tích cực vào chuỗi liên kết này" để đề nghị BIDV xem xét cấp hạn mức cho vay 12 công ty do VNCB giới thiệu. VNCB sẽ cam kết dùng số dư tiền gửi tại BIDV để cầm cố bảo lãnh cho khoản vay nếu tài sản bảo đảm (TSBĐ)của các công ty trên không đủ.

Do đó, TSBĐ của 12 khoản vay là các bất động sản ở Đà Nẵng đứng tên các công ty thuộc Thiên Thanh (gồm: 6 lô đất Sân vận động Chi Lăng, đất tại số 209 Trường Chinh, Đà Nẵng) và tiền gửi của VNCB tại BIDV (3.070 tỷ đồng có cam kết duy trì gửi tiền 7 tháng).

Số tiền VNCB gửi tại BIDV có kỳ hạn là 7 ngày và đã có tờ trình xin ý kiến của Tổ giám sát về việc này với lý do là để đảm bảo khả năng thanh khoản ngay. Tờ trình có chữ ký của thành viên Tổ giám sát nhưng không ghi đồng ý hay không.

Kết thúc điều tra 4 cán bộ tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước

Ông Phạm Công Danh là người chỉ đạo ông Phan Thành Mai – Phó Tổng Giám đốc VNCB ký văn bản giới thiệu 12 khách hàng của VNCB có nhu cầu vay vốn theo gói 4 nhà đề nghị BIDV xem xét cho vay và cam kết sẵn sàng dùng tiền gửi của VNCB để cầm cố bảo lãnh khoản vay nếu TSBĐ của doanh nghiệp không đủ.

Sau khi được BIDV giải ngân 4.700 tỷ đồng vào tài khoản 4 công ty, Phạm Công Danh không dùng để kinh doanh VLXD mà chuyển lòng vòng qua nhiều tài khoản để về tài khoản VNCB tại Agribank nhằm tăng vốn điều lệ dưới danh nghĩa các cổ đông nộp tiền mua cổ phần tăng thêm. Trong đó, 4.000 tỷ được sử dụng để tăng vốn điều lệ và 700 tỷ đồng chuyển lòng vòng để trả nợ vay cũ của Tập đoàn Thiên Thanh (623,5 tỷ đồng gốc và 76,4 tỷ đồng lãi).

Kết quả giám định của NHNN

Theo kết quả giám định của Đoàn Giám định NHNN, BIDV đã có một số sai phạm trong quá trình thẩm định, xét duyệt, ký kết hợp đồng tín dụng, hợp đồng cầm cố/bảo lãnh, giải ngân, kiểm tra sau giải ngân.

Cụ thể, BIDV đã xem xét và quyết định cho vay khi chưa có đủ cơ sở để xác định khách hàng có khả năng trả nợ trong hạn cam kết, có phương án khả thi và hiệu quả; cho vay khi khách hàng chưa thực hiện đăng ký giao dịch TSBĐ thế chấp; không thực hiện kiểm tra sau vay đối với khách hàng. Những hành động trên là chưa thực hiện đầy đủ về điều kiện cho vay đối với khách hàng theo quy định 1627/2001/QĐ-NHNN.

Mặt khác, trong hợp đồng bảo lãnh của VNCB để đảm bảo cho các khoản vay tại BIDV chỉ có một chữ ký của Tổng Giám đốc là chưa phù hợp với quy định tại Khoản 1, Điều 15, Thông tư 28.

Kết quả giám định thiệt hại cho thấy việc bảo lãnh của VNCB cho 12 công ty vay vốn tại BIDV đã gây thiệt hại với số tiền là 2.550 tỷ đồng.

Chưa đủ căn cứ để xác định tội danh của cán bộ tại BIDV

Qua quá trình điều tra vụ án, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã chỉ ra những sai phạm tại BIDV.

Trước hết, BIDV đã không tiến hành kiểm tra, thẩm định đối với khách hàng, không kiểm tra, thẩm định đối với các Công ty cung cấp VLXD đầu vào. Do đó, sau khi BIDV giải ngân chuyển tiền vào tài khoản của 4 công ty để cho Phạm Công Danh sử dụng vào mục đích cá nhân (phần lớn dùng cho mục đích tăng vốn điều lệ VNCB dưới hình thức các cá nhân là người nhà, thân tín của ông Danh) mà không dùng kinh doanh vật liệu xây dựng như trong hồ sơ vay.

Đồng thời, BIDV không yêu cầu khách hàng cung cấp báo cáo tài chính đã được kiểm toán/ quyết toán thuế và không điều tra khách hàng theo quy định của chính BIDV; chấp nhận TSBĐ gồm bất động sản của bên thứ ba, tiền gửi của VNCB.

BIDV cũng chỉ kiểm tra, thẩm định, đánh giá tính khả thi và hiệu quả của phương án kinh doanh trên bộ hồ sơ lập khống. Trên thực tế, các công ty vay vốn đều không có hoạt động mua bán VLXD nên không cung cấp được hoá đơn hàng hoá.

Những sai phạm trên dẫn đến BIDV phải thu nợ trước hạn từ nguồn tiền gửi của VNCB dùng để bảo lãnh khoản vay.

Tuy các cá nhân liên quan tại BIDV có các sai phạm như đã nêu ở trên nhưng kết quả giám định về thiệt hại của Đoàn giám định NHNN xác định thiệt hại không xảy ra tại BIDV nên các cá nhân liên quan tại BIDV không phạm tội: Vi phạm về quy định về cho vay của các TCTD.

Kết quả điều tra đến nay chưa đủ căn cứ xác định vai trò đồng phạm với Phạm Công Danh vì không có tài liệu và chứng cứ về việc các đối tượng này biết các Công ty vay vốn tại BIDV là do Phạm Công Danh thành lập. Tài liệu chỉ cho thấy các công ty này là khách hàng của VNCB cần vay vốn theo mô hình 4 nhà nhưng do VNCB đang trong giai đoạn tái cơ cấu không được tăng trưởng tín dụng nên giới thiệu sang BIDV để xem xét kèm theo các cam kết bảo lãnh.

Đại án 9.000 tỷ: 12 giám đốc 'bù nhìn' Theo chỉ đạo của Danh, 12 giám đốc "bù nhìn" đều không có năng lực, kinh nghiệm về kinh doanh, không được quản lý con ...

Vụ Trầm Bê: Khởi tố 25 người liên quan sai phạm tại BIDV, TPBank, Sacombank và VNCB Những người này bị khởi tố và bắt tạm giam vì liên quan đến sai phạm tại 4 ngân hàng: TPBank, Sacombank, BIDV và Ngân ...

BIDV báo lãi 3.200 tỷ đồng trong 5 tháng đầu năm, dư nợ tín dụng tăng gần 7% Tính đến 31/5, BIDV ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt 3.200 tỷ đồng, thực hiện 41% kế hoạch năm. Tỷ lệ nợ xấu giảm ...