Các bị cáo vụ VN Pharma buôn lậu thuốc kêu oan

Ngày 19-10, TAND Cấp cao tại TP.HCM xử phiên phúc thẩm vụ án buôn lậu, làm giả giấy tờ, con dấu, tài liệu tại Công ty CP VN Pharma do Nguyễn Minh Hùng, tổng giám đốc, cùng đồng phạm thực hiện.

Trước đó, ngoài các bị cáo kháng cáo thì VKSND Cấp cao tại TP.HCM đã kháng nghị, đề nghị hủy toàn bộ bản án để điều tra, xét xử lại. Theo VKS, án sơ thẩm đã không làm rõ được về vấn đề tội danh; về kết luận giám định của Bộ Y tế về thuốc chữa ung thư; về việc bản án có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội; về trách nhiệm của Cục Quản lý dược…

Đại diện hai bộ đến tòa chỉ để… ghi nhận

Tại phiên tòa, VKS thẩm vấn bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ), người được Hùng thuê viết tiêu chuẩn thuốc cho H-Capita với giá 2.000 USD. Tháng 11-2013, Thông làm việc tại VN Pharma. Theo bị cáo này, công thức H-Capita từ nước ngoài đưa về đã có sẵn vì trước đó đã nghiên cứu về loại thuốc này một năm nên khi viết hồ sơ kỹ thuật cho H-Capita, bị cáo thấy có nhiều điểm không đúng. Phần xét hỏi giữa VKS với bị cáo này diễn ra khá căng thẳng do bị cáo muốn: “Trình bày đầy đủ các vấn đề chuyên môn”.

Buổi sáng vắng nhưng buổi chiều đại diện Bộ Công Thương và Bộ Y tế đã có mặt tại tòa. Nhưng ngay từ đầu, phần xét hỏi, đại diện Bộ Công Thương trình bày là ông được cử đến tòa để nghe và sẽ trả lời bằng văn bản các vấn đề HĐXX hỏi. Tương tự, khi VKS đặt nhiều câu hỏi với đại diện Bộ Y tế thì ông này luôn đáp: “Xin phép, tôi ghi nhận và báo cáo” và hứa sẽ trả lời bằng văn bản.

Hàng loạt câu hỏi của đại diện VKS đã không có câu trả lời như: Hồ sơ kỹ thuật nhập khẩu thuốc H-capita? Công ty không còn phép hoạt động tại Việt Nam thì có được cung cấp thuốc cho các công ty khác không, tại sao vẫn cấp phép? Quy trình kiểm tra, thẩm định thuốc có chuyên gia không đồng ý xử lý sao?… Trước sự “kiên trì” chưa trả lời, chỉ ghi nhận của đại diện này, VKS không hỏi nữa. Đại diện VKS cũng bày tỏ sự thất vọng vì có rất nhiều vấn đề cần phía Cục Quản lý dược trả lời làm rõ nhưng không được.

Đại diện Bộ Công Thương cũng trả lời VKS là về chuyên môn không nắm được. Cuối cùng VKS đành phải cảm ơn ông đại diện và mời về chỗ.

Lúc này HĐXX có ý kiến rằng tòa mời đại diện đến đây là cần người có chuyên môn để đối chiếu làm rõ quy trình, cách thức nhập thuốc… Nghe xong, vị đại diện Bộ Y tế nói ngắn gọn: “Tôi chủ yếu phụ trách về mảng… phòng chống tham nhũng”.

Hai bị cáo Hùng (phải) và Cường tại tòa. Ảnh: QUANG DUY

Đối tác nước ngoài không phải công ty ma?

Bị cáo Võ Mạnh Cường (giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C) yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ vai trò của ông Raymundo (Công ty Helix Canada) để minh oan cho mình.

Theo hồ sơ, Helix Canada là một công ty ma. Trong khi các lời khai của bị cáo Cường tại tòa luôn cho rằng chỉ đóng vai trò kết nối giữa VN Pharma và Raymundo. Bị cáo Cường nói: “Tôi bị oan. Tôi chỉ là người tìm kiếm giao dịch. Tôi cần phải cố gắng để làm những việc ông Raymundo yêu cầu. Tôi mong cơ quan làm rõ vai trò của ông Raymundo để minh oan cho tôi”.

Cường cũng trình bày với HĐXX là đã cung cấp các thông tin liên quan đến tên, hình ảnh, nhà máy và biệt thự cao cấp của Raymundo cho cơ quan điều tra. Bị cáo khai mình tin tưởng vào đối tác bán thuốc vì họ đã sang Việt Nam làm việc chuyên nghiệp. Bị cáo không chuyên về kinh doanh thuốc mà chuyên về kinh doanh xuất nhập khẩu. Theo bị cáo, chứng cứ mới liên quan đến đối tác là làm việc hết sức khách quan, bị cáo chỉ là người môi giới. Các chứng từ thuốc và giấy tờ đều do bên đối tác bán thuốc chuyển cho bị cáo.

Còn bị cáo Nguyễn Minh Hùng thì khai nếu hồ sơ không giả thì thuốc đủ tiêu chuẩn lưu hành ở Việt Nam, còn giả thì không đủ tiêu chuẩn lưu hành. Bị cáo tin tưởng Cường và không nghĩ Cường bán thuốc giả. Hùng cũng thừa nhận nâng giá thuốc từ 25 USD/hộp lên 75 USD/hộp là sai và nếu hồ sơ là giả thì hành vi của mình cũng là sai nên mong tòa xem xét.

Ngoài ra, trả lời VKS về việc đặt hàng lô thuốc H-Capita, bị cáo Hùng cho rằng đây là thuốc hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Khi VKS cho rằng không có hồ sơ nào thể hiện đây là thuốc hỗ trợ ung thư, Hùng đáp: “Thực tế đến nay thị trường chưa có thuốc trị ung thư…”.

VKS đưa ra chứng cứ là đơn đặt hàng, theo đó đây là thuốc dùng để trị ung thư thực tràng, đại tràng, ung thư vú. Bị cáo Hùng lại khẳng định: “Đến thời điểm này, theo trình độ dược sĩ của bị cáo thì không có thuốc nào điều trị dứt điểm ung thư, chỉ là hỗ trợ, phòng chức năng thực hiện đơn đặt hàng…”.

Trả lời luật sư, bị cáo Hùng khẳng định là không hề có chuyện biếu xén để được Cục Quản lý dược thuộc Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu thuốc.

Nội dung vụ án

Nguyễn Minh Hùng đã bàn bạc với Võ Mạnh Cường nhập khẩu thuốc H-Capita 500 mg của Công ty Helix Canada. Cường đã cung cấp cho Hùng giấy chứng nhận bán hàng tự do và giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc tại Canada do Bộ Y tế Canada cấp để Hùng làm hồ sơ xin nhập khẩu thuốc. Sau khi có giấy phép, Hùng chỉ đạo nhân viên tạo dựng hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua thuốc H-Capita với Công ty Austin là nhà cung cấp…

Xử sơ thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên phạt Hùng, Cường 12 năm tù và ba bị cáo cấp dưới từ ba đến năm năm tù về tội buôn lậu. Ba bị cáo khác bị phạt hai năm tù treo đến ba năm sáu tháng tù về tội làm giả con dấu, tài liệu…