Bị cắt margin đột ngột vì vi phạm thuế, TDH giảm sàn, tiếp theo là cổ phiếu nào?

Từ thông báo của HOSE, nhiều công ty chứng khoán đã cắt tỷ lệ margin TDH từ 50% xuống 0%. Dự kiến từ nay đến cuối năm, sẽ có thêm nhiều mã cổ phiếu bị cắt margin vì lý do này. Đây là rủi ro không thể tiên lượng với nhà đầu tư.

Cụ thể, ngày 14/7, HOSE công bố bổ sung cổ phiếu TDH vào danh sách chứng khoán không đủ tiêu chuẩn giao dịch ký quỹ với lý do Công ty nhận được kết luận của cơ quan thuế về việc công ty vi phạm pháp luật thuế.

Quyết định cắt margin với TDH được đưa ra 1 ngày sau khi công ty này công bố quyết định của Cục thuế TP.HCM ban hành ngày 12/7/2017 xử phát vi phạm hành chính về thuế đối với Công ty vì hành vi kê khai sai dẫn đến thiếu thuế thu nhập doanh nghiệp niên độ 2016 với mức phạt tiền là 1,45 tỷ đồng.

Theo TDH, vì còn 1 tỷ đồng tiền thuế chưa được khấu trừ, nên Công ty chỉ nộp thêm khoảng 400 triệu đồng để hoàn thành nghĩa vụ thuế. Như vậy, dưới góc độ tài chính, thì quyết định xử phạt thuế không ảnh hưởng gì đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Cục thuế TP.HCM vừa ban hành quyết định xử phát vi phạm hành chính về thuế đối với TDH

Tuy nhiên, việc HOSE loại cổ phiếu TDH khỏi danh sách cổ phiếu được margin là căn cứ vào Quy chế hướng dẫn giao dịch ký quỹ chứng khoán có hiệu lực từ ngày 1/4/2017, trong đó quy định, chứng khoán đủ điều kiện giao dịch kỹ quỹ không thuộc trường hợp là “Công ty niêm yết nhận được kết luận của cơ quan thuế về việc công ty vi phạm pháp luật thuế” (khoản 5 Điều 3 của quy chế).

Quy chế này không quy định một mức độ vi phạm cụ thể. Trong khi đó, doanh nghiệp áp dụng cơ chế tự kê khai, chịu hậu kiểm của cơ quan thuế. Vì vậy, những sai phạm rất dễ xảy ra, vì nhiều lý do khác nhau, như cách hiểu khác nhau về các quy định về thuế, những sai sót có thể phát sinh về ghi hóa đơn, hợp đồng…

Như trường hợp của Công ty cổ phần Phát triển đô thị Từ Liêm (NTL) vào đầu tháng 6 cũng đã bị cắt margin vì lý do tương tự. Cụ thể, NTL vi phạm pháp luật thuế khi phải nộp tiền truy thu thuế, chậm nộp tiền phát một khoản không đáng kể khi cơ quan thuế kiểm tra quyết toán thuế giai đoạn 2015-2016.

Trong danh sách chứng khoán không đủ điều kiện ký quỹ mà HOSE vừa cập nhật ngày 17/7/2017, trong tổng số 67 mã không đủ điều kiện có 6 mã gồm APC, HU3, NTL, TDH, TRA, VNL vì cùng một lý do là có quyết định của cơ quan thuế về vi phạm pháp luật thuế, chiếm tỷ lệ 9%.

Tương tự, trên sàn HNX cũng có nhiều cổ phiếu không đủ điều kiện được margin với lỗi vi phạm thuế.

Cụ thể, cổ phiếu VDS của CTCP Chứng khoán Rồng Việt chuẩn bị chuyển niêm yết từ HNX sáng HOSE vào ngày 19/7 tới cũng sẽ không được cấp margin.

Cổ phiếu VDS mới bị cắt margin vào ngày 4/7/2017 cùng với HHC (Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà) vì vi phạm luật thuế trong tổng số 82 mã chứng khoán không đủ điều kiện margin của sàn HNX hiện nay.

Theo các công ty chứng khoán, rủi ro bị cắt margin vì doanh nghiệp vi phạm pháp luật thuế là rủi ro không thể tiên lượng. Ngay cả những doanh nghiệp có thương hiệu, có uy tín hoạt động lâu năm trên thường trường cũng có thể mắc lỗi vi phạm pháp luật thuế khi cơ quan thuế vào quyết toán thuế.

Sau 6 tháng, cổ phiếu của doanh nghiệp vi phạm thuế mới được xem xét cấp đủ điều kiện ký quỹ.

Việc cắt margin ngay tức thì khi nhận được quyết định xử phạt của cơ quan thuế là rủi ro lớn cho nhà đầu tư.

Quy định này cần được xem xét sửa đổi theo hướng có giới hạn cụ thể về mức độ vi phạm, giá trị khoản thuế bị truy thu, và nếu cắt margin nên có lộ trình thực hiện hợp lý.