ASEAN - 'Mỏ vàng' cho thủy sản xuất khẩu của Việt Nam
 |
Thêm nỗi lo phụ thuộc thị trường Trung Quốc |
|
Cấp bách xây dựng thương hiệu tôm, cá tra |
|
Bước tiến dài của ngành thủy sản |
Tiềm năng thị trường
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), ASEAN là khu vực có GDP hơn 2,6 nghìn tỷ USD, tăng 4,7% mỗi năm, và có số dân 632 triệu người. Dân số của ASEAN dự kiến đạt 790 triệu người vào năm 2050, điều này sẽ đòi hỏi nguồn cung lương thực tăng đáng kể để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
 |
| ASEAN - 'Mỏ vàng' cho thủy sản xuất khẩu của Việt Nam |
Đối với các nước ASEAN, thủy sản là một nguồn dinh dưỡng quan trọng, đồng thời cung cấp sinh kế, tạo công ăn việc làm và giảm đói nghèo.
Trong đó, thủy sản nuôi được dự báo sẽ chiếm hơn 50% tiêu dùng thủy sản tại khu vực ASEAN. Tiêu thụ thủy sản của các nước ASEAN dự kiến tăng từ mức 24,5 triệu tấn năm 2015 lên 36,9 triệu tấn năm 2030, và đạt 41,7 triệu tấn vào năm 2050. Trong khi, tiêu thụ thủy sản theo đầu người dự kiến sẽ tăng từ 38,4kg/người/năm lên 51,5 kg/người/năm vào năm 2030 và 61,5 kg/người/năm năm 2050.
Thương mại thủy sản là nguồn ngoại tệ quan trọng cho nhiều nước đang phát triển. Hoạt động thương mại thủy sản trong khu vực ASEAN đã tăng đáng kể đạt khoảng 20 tỷ USD/năm. Dự báo, thương mại thủy sản trong khu vực ASEAN dự kiến trong thời gian tới sẽ tăng 3,7%/năm.
Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang ASEAN
Trong 20 năm qua, XK thủy sản của Việt Nam sang ASEAN có tốc độ tăng trưởng không ổn định, tuy nhiên có xu hướng ngày càng tăng trong 10 năm trở lại đây, VASEP cho hay. Giá trị XK thủy sản của Việt Nam sang ASEAN đã tăng từ mức 66 triệu USD năm 1998 lên 612 triệu USD năm 2017.
Tính đến hết năm 2017, các sản phẩm thủy sản của Việt Nam đã được XK sang cả 9 nước trong khối ASEAN. Trong đó, Thái Lan, Philippines và Singapore là 4 nước NK nhiều nhất các sản phẩm thủy sản của Việt Nam, chiếm từ 82 - 96% tổng giá trị XK thủy sản sang ASEAN.
Thái Lan là thị trường nhập khẩu (NK) thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong khối ASEAN. Năm 2017, giá trị XK thủy sản sang thị trường này đạt 248 triệu USD, tăng 816% so với năm 1998.
Philippines hiện đang là thị trường NK thủy sản lớn thứ 2. Không giống như Thái Lan, từ năm 1999 các sản phẩm thủy sản của Việt Nam mới tiếp cận được thị trường này. Và kể từ đó, XK thủy sản của Việt Nam sang Philippines tăng liên tục. Giá trị XK thủy sản của Việt Nam sang Philippines trong 19 năm qua đã tăng từ 63 nghìn USD lên 132 triệu USD.
Về sản phẩm, hiện nay nhóm hải sản chiếm tỷ trọng lớn trong tổng XK thủy sản của Việt Nam sang ASEAN. Trong đó, cá biển là dòng sản phẩm XK chính của Việt Nam sang đây, tiếp đến là mực, bạch tuộc. Từ năm 1998 – 2017, XK cá biển của Việt Nam sang ASEAN tăng liên tục. Giá trị XK tăng từ mức 8 triệu USD năm 1998 lên 289 triệu USD năm 2017. Cá biển tươi/đông lạnh là sản phẩm XK chủ lực sang đây.
Cá tra là nhóm sản phẩm chiếm tỷ trọng lớn thứ 2. Nếu những năm 1998 – 2001, XK cá tra sang ASEAN rất thấp, chỉ dừng ở con số vài trăm nghìn USD. Từ 2002 trở lại đây, do nhu cầu về thủy sản nuôi tại khu vực thị trường này ngày càng tăng, XK cá tra sang ASEAN liên tục tăng trưởng. Giá trị XK cá tra của Việt Nam sang ASEAN đã tăng từ 1,7 triệu USD năm 1998 lên 143 triệu USD năm 2017. Cá tra philê đông lạnh các loại mã HS0304 là sản phẩm XK chủ lực sang thị trường này.
Tôm là nhóm sản phẩm hiện nay đang chiếm tỷ trọng lớn thứ 3 trong tổng XK thủy sản sang thị trường ASEAN. Trong 20 năm qua, XK tôm sang khối thị trường này không ổn định, tăng giảm thất thường. Năm 2004 là năm thành công nhất của tôm Việt Nam tại thị trường ASEAN với 93 triệu USD. Những năm sau đó, XK tôm của Việt Nam cũng tăng nhưng chỉ ở mức tối đa 62 triệu USD.
VASEP nhận định ASEAN là thị trường tiềm năng chưa được đầu tư nhiều. Do đó, các DN XK có thể cân nhắc việc mở rộng thị trường XK sang khối thị trường này, tránh phụ thuộc vào một số thị trường chính.
Xem thêm Tổng Giám đốc thủy sản Nam Việt: Giá cá tra 2018 dự báo về 25.000 đồng/kg, sẽ giảm chi phí để đảm bảo biên lợi nhận |
