6 vấn đề cần giải trình của NHNN: Giảm lãi suất 1% giúp tăng trưởng GDP 0,25%

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ làm việc với NHNN. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo Cổng Thông tin Điện tử Chính phủ, sáng ngày 18/7, Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ đã có buổi làm việc với Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Đánh giá hoạt động trong 6 tháng đầu năm, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác nhận định NHNN đã đạt được những thành công bước đầu trong việc điều hành chính sách tiền tệ.

Lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng GDP trong 6 tháng đạt 5,73%. Mặt bằng lãi suất cho vay ổn định hơn, có thời điểm giảm nhẹ. Tỷ giá ổn định, tăng trưởng tín dụng khá tốt so với 8 năm gần đây. Tổng phương tiện thanh toán tăng 6,28%, huy động tín dụng tăng 7,43% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, Tổ công tác cũng nhấn mạnh 6 vấn đề mà Thủ tướng truyền đạt cần NHNN giải trình và đưa ra các giải pháp thực hiện tốt nhất.

Tăng trưởng tín dụng và hạ lãi suất

Đây là vấn đề rất quan trọng với mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm từ 18 - 20%. Theo chỉ thị của Thủ tướng, tín dụng không nên chảy vào một số "đại gia" mà phải chảy vào doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp, DN sản xuất kinh doanh. Tức là chảy vào đầu tư sản xuất, cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện hỗ trợ cho DN.

Trong năm 2016, cả nước có 110.000 DN thành lập mới, 6 tháng đầu năm có xấp xỉ 60.000 DN mới, nhưng số DN dừng hoạt động, đóng cửa cũng nhiều do các nguyên nhân như khó khăn về tiếp cận tín dụng, đất đai, chính sách…

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhận định nếu thực hiện được mục tiêu giảm lãi suất từ 0,5% - 1% thì không những hỗ trợ được các doanh nghiệp mà còn tăng thu thuế, tiết kiệm được ngân sách.

"Theo tính toán phác thảo, dư nợ tín dụng của Việt Nam khoảng trên 5 triệu tỷ đồng, nếu giảm lãi suất 1% thì các DN dành được 50.000 tỷ đồng, cứ tính 5 đồng vốn với 1 đồng lãi thì chúng ta đã có 10.000 tỷ đồng. Như vậy, riêng tiền thuế thu nhập DN đã có 2.000 tỷ đồng và giúp tăng 0,25% GDP. Mặt khác, nợ công trong nước hiện khoảng 1 triệu tỷ đồng, nếu giảm lãi suất 1% thì tiết kiệm từ ngân sách khoảng 10.000 tỷ đồng" - ông cho biết.

Xử lý nợ xấu làm tiền đề hạ lãi suất

Muốn hạ lãi suất thì phải xử lý nợ xấu, nhưng không thể trong một chốc một lát. NHNN phải có giải pháp thực hiện sớm, thực hiện tốt Nghị quyết về xử lý nợ xấu đã được Quốc hội thông qua.

Đại diện Chính phủ yêu cầu NHNN cần có hướng dẫn cụ thể các tổ chức tín dụng từ việc bán tài sản bảo đảm, bán nợ xấu… “Không xử lý nợ xấu không thể hạ lãi suất”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Tăng cường huy động USD trong dân

Vấn đề này được Thủ tướng hết sức chú trọng vì nguồn lực trong dân là rất lớn. Đặc biệt là huy động USD, thay vì gửi với lãi suất 0% thì nền tìm cách huy động nguồn lực này để hoà vào các nguồn lực khác cho đầu tư.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói, "NHNN có chủ trương quyết liệt là chống đô la hóa, nhưng trong điều kiện có thể kiểm soát thì làm sao huy động được nguồn lực này. Chúng ta vẫn phải mua trái phiếu quốc tế với lãi suất trên 4%, vậy huy động trong dân thế nào".

Kiểm soát sở hữu chéo ngân hàng

Sau khi NHNN ban hành Thông tư 36 thì việc sở hữu chéo được kiểm soát tốt hơn, nhưng không phải không còn. Ví dụ trước thời điểm Thông tư 36 có hiệu lực, Vietcombank sở hữu 9,8% cổ phần MBB; 8,2% Eximbank; 5,26% SaigonBank và 4,6% OCB; thì đến thời điểm này Vietcombank vẫn đang nắm hơn 7,16% cổ phần MBB; 8,19% Eximbank; 5,07% OCB và 4,3% Saigonbank.

Theo đó, Bộ trưởng yêu cầu các tổ chức tín dụng cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc Thông tư 36, đây là giải pháp căn cơ.

NHNN cần tiếp tục quan tâm tới một số lĩnh vực

Qua tiếp xúc thì một số DN đang rất khó khăn với các thủ tục liên quan tới tài sản trên diện tích đất thuê. “Thống đốc tính toán thế nào để tạo thuận lợi cho DN, dù đất thuê nhưng tài sản trên đất làm sao có thể thế chấp để vay vốn”, Bộ trưởng nói.

Mặt khác, liên quan tới Nghị định 67, tại Khánh Hòa có 17/54 trường hợp đủ điều kiện vay vốn đóng tàu nhưng ngân hàng không cho vay, ở Thanh Hóa cũng có một số trường hợp.

Đồng thời NHNN cần chú ý triển khai gói tín dụng 100.000 tỷ đồng cho nông nghiệp công nghệ cao, không sử dụng ngân sách. Thay vào đó, NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại dành gói tín dụng này với lãi suất thấp hơn thông thường.

Tăng cường đảm bảo thông tin cho người gửi tiền

Thủ tướng lưu ý NHNN phải tăng cường bảo đảm an toàn thông tin, an toàn cho người gửi tiền. “Chúng ta đang khuyến khích người dân thay vì sử dụng tiền mặt thì sử dụng các hình thức khác, nên việc bảo đảm an toàn là rất quan trọng, nếu không sẽ ảnh hưởng tới lòng tin”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.