5 tuyến metro của TP HCM đang triển khai đến đâu?
Cụ thể, tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) có tổng chiều dài 19,7km, gồm 2,6km đi ngầm và 17,1km đi trên cao; với 14 ga, gồm 3 ga ngầm, 11 ga trên cao và depot Long Bình tại Quận 9.
Tổng mức đầu tư 236.626 triệu Yên, tương đương 54.006 tỷ đồng; từ vốn vay ODA của JICA 209.168 triệu Yên (tương đương 48.515 tỷ đồng) và vốn đối ứng từ ngân sách TP là 27.458 triệu Yên (tương đương 5.491,6 tỷ đồng). Thời gian thực hiện: năm 2007- 2020.
Đến nay, dự án đã triển khai thực hiện 3 hợp đồng xây lắp và 1 hợp đồng mua sắm thiết bị theo hình thức hợp đồng tổng thầu EPC; 1 gói thầu còn lại (hệ thống CNTT) sẽ triển khai thiết kế kỹ thuật trong năm 2017.
Cụ thể, gói thầu số 1a (đoạn ngầm từ Nhà ga Bến Thành đến ga Nhà hát TP), hiện đã hoàn thành di dời cây xanh (đợt 1) khu vực Công viên 23/9, di dời các công trình tiện ích cấp nước DI200 trên đường Lê Lợi và đã bàn giao mặt bằng. Nhà thầu Liên danh Sumitomo Mitsui - Cienco4 đã thực hiện rào chắn khu vực công trường thi công, đang tiến hành khảo sát và lập thiết kế bản - vẽ thi công, bắt đầu thi công một số hạng mục phụ trợ. Dự kiến gói thầu hoàn thành cuối năm 2020.
Gói thầu 1b (đoạn ngầm từ Nhà hát TP đến ga Ba Son), hiện Nhà thầu Liên danh Shimizu – Meada đang triển khai thi công tại ga Nhà hát TP, ga Ba Son và hầm đào hở sau ga. Khối lượng thực hiện tổng thể đạt 41%. Riêng với nhà ga Nhà hát TP tiến độ đạt 60% còn ga Ba Son tiến độ đạt 40%.
Gói thầu số 2 (Xây dựng đoạn trên cao và depot chiều dài 17,1km từ ga Ba Son đến địa bàn Bình Dương): Nhà thầu Liên danh Sumitomo – Cienco 6 (Nhà thầu SCC) đang triển khai thi công cơ bản xong kết cấu phần dưới, phần trụ của 17 phân đoạn cầu cạn, 5 cầu đặc biệt và 11 nhà ga. Khối lượng tổng thể đến nay đạt khoảng 65%. Dự kiến hoàn thành gói thầu năm 2020.
Gói thầu số 3 (Mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng) hiện khối lượng thực hiện đạt khoảng 12% khối lượng công việc theo hợp đồng; đã phê duyệt 7/11 hồ sơ thiết kế kỹ thuật Hệ thống phụ (SCADA, Hệ thống viễn thông, Hệ thống thu vé tự động, Đầu máy toa xe, Hệ thống tiếp điện trên cao, Hệ thống cửa chắn ke ga và Thiết bị depot và nhà xưởng). Nhà thầu Hitachi cũng đang triển khai thực hiện thiết kế chế tạo một số Hệ thống phụ đã được phê duyệt nêu trên.
Về dự án tuyến metro số 2 giai đoạn 1 (Bến Thành – Tham Lương), đi qua các quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình, Tân Phú. Hiện tại, UBND các quận dọc tuyến đã ban hành thông báo thu hồi đất và cam kết tháng 6/2017 sẽ bắt đầu bàn giao mặt bằng.
Đối với tuyến metro số 5 giai đoạn 1 (Ngã tư Bảy Hiền – Cầu Sài Gòn), đến nay UBND TP HCM đã trình Thủ tướng Chính phủ kiến nghị xem xét, trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án. Về nguồn vốn đầu tư dự án, công tác đánh giá hồ sơ của các nhà thầu tham gia gói thầu Tư vấn thiết kế khung kỹ thuật (FEED) đã hoàn tất và đã được Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM trình nộp cho Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB).
Đối với công tác tuyển chọn tư vấn quản lý dự án (sử dụng vốn vay của Chính phủ Tây Ban Nha), hiện Chính phủ Tây Ban Nha đã có công hàm chấp thuận chủ trương bổ sung nhiệm vụ Thẩm tra thiết kế FEED vào gói thầu tư vấn quản lý dự án (PMC).
Bên cạnh đó, các dự án metro chuẩn bị đầu tư khác như: Tuyến nhánh sân bay Tân Sơn Nhất (tuyến 4b-1) có chiều dài 2km (từ sân bay Tân Sơn Nhất đến Công viên Hoàng Văn Thụ ) bao gồm 2 nhà ga ngầm, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 250 triệu USD. Đến nay tư vấn SAMBO đã thực hiện xong nghiên cứu tiền khả thi. Dự án đang chờ chấp thuận của phía Hàn Quốc (thông qua Ngân hàng KEXIM) để triển khai thực hiện nghiên cứu khả thi.
Đối với tuyến metro số 5 giai đoạn 2 (Ngã tư Bảy Hiền - Bến xe Cần Giuộc mới), dự án hỗ trợ kỹ thuật lập nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi cho tuyến này (sử dụng vốn hỗ trợ kỹ thuật không hoàn lại của Chính phủ Hàn Quốc) đang được triển khai bởi Liên danh KOICA F/S Team và đã có Hội thảo Báo cáo cuối kỳ đã được tổ chức vào ngày 27/12/2016.
Hiện Ban Quản lý Đường sắt đô thị cùng tư vấn lập Hồ sơ đề xuất dự án để trình UBND TP xem xét để gửi cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Về Trung tâm Thương mại ngầm Bến Thành, UBND TP HCM đã báo cáo gửi Chính phủ và ngày 8/12/2016, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh đã có kết luận đồng ý về sự cần thiết triển khai dự án theo ý kiến đề xuất của TP.
Dự kiến, Trung tâm Thương mại ngầm Bến Thành có diện tích 45.000m2, trong phạm vi tầng ngầm BI của Nhà ga Trung tâm Bến Thành, kéo dài khoảng 500m dọc theo đường Lê Lợi về hướng Nhà ga Nhà hát TP HCM.